کلام و عقاید

شهر سوال ـ از نظر مذهب شیعه که قائل به اختیار است و جبر و تفویض را محال می داند انسان ـــ تا آنجایی که مربوط به اراده و اختیار او می شود ـــ حاکم بر وضع آینده خود است. وضع آینده یک انسان شبیه یک ورقه امتحانی است و نمره ای که به آن داده می شود تعیین کننده سعادت یا شقاوت اوست. در این ورقه امتحانی هیچ جوابی نگاشته نشده است و تنها چیز موجود در آن سؤالات و توضیحاتی در مورد سؤالات است بخشی از این سؤالات را خدا طراحی کرده است واز دست ما خارج است؛ این سؤالات بر دو گونه اند برخی تکوینی هستند و برخی تشریعی.

شهر سوال ـ شهید مطهری درباره عدم امکان تکامل در آخرت و فرق دو عالم می فرمایند: «دنیا دار تكلیف است و آخرت دار جزا. (دنیا) مهلت براى كشت و تكامل پیدا كردن، اصلاح كردن خود، ملكات عالى كسب كردن، اعمال صالح بجاى آوردن (است) ... در آنجا (آخرت) امكان تكلیف و عمل و تغییر دادن خود و سرنوشت خود (اگر سعید است برگردد خود را شقى كند، اگر شقى است برگردد سعید كند) وجود ندارد، از باب اینكه نظام زندگى نظام دیگرى است...

شهر سوال ـ در نگاه فلاسفه اسلامی، مراد از خلق نمودن خدا، ظاهر نمودن علم و اراده خود است، نه پدید آوردن یک وجود منفک از خود تا پرسیده شود: این وجود از چه چیزی خلق شده است؟ همانگونه که در مورد انسان، مراد از خلق صور خیالی، ظاهر نمودن اراده در مملکت وجود خود انسان است؛ نه خلق صوری در خارج از وجود انسان.انسان یک اراده می کند و با یک اراده، دهها و صدها موجود خیالی در صحنه جان آدمی ظاهر می شوند.

شهر سوال ـ بوسیدن و تبرّك جستن، بدون اعتقاد به الوهیت یا ربوبیت (فاعلیت استقلالى) شرك نیست. بر اساس داورى وهابیان- كه صرف بوسیدن و تبرّك جستن به آثار اولیاى الهى شرك و حرام است- پیامبر اكرم و اصحابشان و نیز یعقوب نبى و همه انسان‏ها- حتى خود وهابیان كه فرزندان خود را مى ‏بوسند- مرتكب شرك و حرام شده ‏اند.