زرتشت

بايد گفت در ايران قبل از اسلام، پيروان اديان متعدد زندگي کرده و همه مردم زرتشتي نبودند و آیین های دیگری نیز رواج داشته است که به تفصیل ذکر می شود.

عبارت «پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک» یکی از شعارهایی است که عده‌ای از زرتشتیان به تازگی آنرا به عنوان شعار مذهبی خود بکار می‌برند و گاه آنرا به زرتشت منسوب می‌دارند و یا آنرا اندرز و فرمان زرتشت می‌نامند. در حالیکه این شعار نه تنها ارتباطی با زرتشت و تعالیم او ندارد، که برخلاف شکل و معنای ظاهری آن حتی دلالتی بر زندگی این‌جهانی و رفتار نیک آدمیان با یکدیگر نیز نمی‌کند.

شهر سوال ـ از پيشوايان‌ اسلام‌، رواياتي‌ وجود دارد مبني‌ بر اين‌ كه‌ زردشتيان‌ پيامبري‌ داشتند و او صاحب‌ كتاب‌ آسماني‌ بود، ليكن‌ بعداً از بين‌ رفت‌. طبق‌ اين‌ ديدگاه‌: آيينی‌ كه‌ زرتشت‌ به‌ جهانيان‌ عرضه‌ داشت‌، آيين‌ توحيدي‌ بود و به‌ مبدأ و معاد و هدايت‌ شريعتي‌ خداوندي‌ و نبوت‌ معتقد بود.