شهر سوال ـ حضرت علی (ع) میفرمایند: وقتى ماه رمضان فرا رسید، رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله برخاست و خداوند را حمد گفت و ستایش كرد، سپس فرمود: اى مردم، خداوند شما را از دشمنان جن و انس شما حمایت كرد و فرمود: «مرا فراخوانید تا براى شما اجابت كنم، و به شما وعده اجابت داد، بدانید به راستى خداوند (عزّ و جلّ) بر هر شیطان سركش، هفت تن از فرشتگانش را گمارده است و تا زمانى كه این ماه شما [ماه رمضان] سپرى نشده است نمى توانند آزاد گردند.
شیطان
شيطان به چه صورت هايي نمي تواند متمثل شود؟
تجسم شيطان به صورت هاى انسانى، امر محالى نيست تا استبعاد شود، هرچند بعضى از مفسرين اين معنا را استبعاد نموده و رواياتى كه متضمن این معنی اند را ضعيف دانسته اند، اما در جواب آنها می توان گفت: در مباحث علمى صرف استبعاد دليل شمرده نمى شود و تجسم هاى برزخى نیز نادر و نوظهور نيست، پس هيچ موجبى براى اينكه در انكار آن اصرار بورزيم نيست.
به چه دلیلی می گویید شیطان از جنیان است نه فرشتگان؟
شیطان از جنیان است، نه از فرشتگان. در آیه ای بر جن بودن ابلیس تصریح شده است: "فسجدوا الا ابلیس کان من الجن ففسق عن امر ربّه ; تمام فرشتگان سجده کردند جز ابلیس که از جنس جن بود.. . ". دلیل دیگر بر جن بودن آن که فرشتگان پاک و معصوم اند، ولی ابلیس معصیت کرد.
نفس اماره چیست و چه رابطه ای با وسوسه های شیطان دارد؟
شیطان به عنوان عاملی بیرونی و نفس به عنوان عاملی دورنی محسوب می‌شود و هر كدام كاركردهای خود را داشته و هیچ كدام جایگزین دیگری نمی‌شود. در برخی از روایات، به محبوس بودن شیطان در مثل ماه رمضان و... اشاره شده؛ اما در عین حال، وسوسه‌های انسان برای گرایش به بدی ادامه دارد؛ چرا كه عملكرد شیطان به عنوان یكی از عوامل محدود شده است؛ ولی هنوز وسوسه‌های نفسانی به عنوان عاملی دیگر، انسان را به بدی سوق می‌دهد.
دلیل وجود این همه شبهه دینی چیست؟ آیا دین غلط است که این همه شبهه دارد؟
نه شبهات به انتها می رسند و نه شبهه ای بدون پاسخ می ماند. فقط افراد متمایز می شوند و صف مومنان از صف کفار جدا می شود. که عده ای به دنبال طرح شبهات جدید یا بازآفرینی شبهات قبلی یا ترویج آن در قالب های متنوع هستند، و عده ای نیز به شبهات جواب می دهند و به تحکیم آیات الهی مشغول هستند. تا در این میان افراد تازه وارد نیز عیارشان سنجیده شود و به یکی از دو صف ملحق شوند.
آیا قدرت نفوذ و کشش شیطان بیش از قدرت خدا نیست؟
تفکر دو گانگی و حاکمیت شیطان از اساس باطل است. و باید توجه کرد که شیطان نیز تحت سلطه و اذن الهی به فعالیت می پردازد. و اگر چه در نظام تشریع علیه خداست، اما در نظام تکوین جزئی از نظام خلقت الهی است.
اگر خدا تکامل انسان ها را می خواست چرا شیطان و نفس اماره را آفرید؟
برای تکامل انسان، باید تغییری در او ایجاد شود و اگر ریشه این تغییر از درون او باشد باید تغییر، از میان تضادهای ایجاد شده برای انسان بگذرد. تضادهایی که میان نفس اماره و فطرت انسان به وجود می آید.
چگونه شیطان که سالیان دراز مشغول عبادت بوده، یک باره از مسیر الهی خارج می شود؟
در این مدت اگر چه شیطان مشغول عبادت بوده است، اما بنده مقربی نبوده، و احادیث متعددی موید این موضوع هستند. مانند حدیثی که همراه بودن شیطان با فرشتگان در خطاب الهی را مانند همراه بودن منافقین با مومنین می داند. یا آنکه اشاره می کند که هرگز شیطان در آسمان کرامتی نداشته است. و هیچ امر آسمانی ای به او سپرده نشده است.
چرا خدا شیطان را آفریده است؟
مزاحمت ها و مشکل تراشی های شیطان بر سر راه انسان مانند این است که ورزشکاری برای تقویت بازوهای خود به آنها وزنه بسته و سپس با تکان دادن آنها، سبب قوت بازوان خویش شود. قطعا بدون وزنه راحت تر می توان دست را حرکت داد اما بدون وزنه بازوان تقویت نمی شوند.
اگر همه انسان ها، توط شیطان درونشان فریب می خورند، کاربرد ابلیس چیست؟
شهر سوال ـ عوامل درونی جنبه های حیوانی انسان است. مثلا کسی که تعقل را رها نماید، مرز خود با حیوانات را فراموش کرده و به حیوانیت پیوسته و در نتیجه، جهالت می تواند او را در بیراهه ها حیران کند. که تنها یکی از مصادیق آن تقلید از غلط های آباء و اجدادی است:
