جریان فدک

فدک از بیت المال نبود که متعلق به همه مسلمانان باشد، بلکه از اموالى بود که اختصاص به پیامبر اسلام داشت، که هر جا صلاح می‌دانست، به مصرف مى‏رساند به عبارت دیگر: فدک از اموال خالصه پیامبر (ص) بود. اموال خالصه به اموالى گفته مى‏ شود که متعلق به حاکم اسلامى است و پیامبر (ص) به عنوان ولىّ مسلمانان در آن تصرف مى‏ کند و مصرف پیامبر در امور جنگى و غیره نیز به صلاح دید ایشان بوده است.

شهر سوال ـ ممنوعیت حضرت فاطمه از فدك در زمان خلافت ابوبكر بن ابی قحافه پی‏ریزی شد و پس از آن كه معاویه بر سر كار آمد، فدك را میان مروان، عمرو بن عثمان و پسرش یزید تقسیم كرد. در دوران خلافت مروان، همه فدك در اختیار او قرار گرفت و او فدك را به پسرش عبدالعزیز داد. عبدالعزیز نیز فدك را به پسرش عمر داد. عمر بن عبدالعزیز فدك را به فرزندان حضرت فاطمه(س) برگردانید. پس از درگذشت عمر بن عبدالعزیز، فدك در اختیار خلفای بعدی قرار گرفت. و تا روزی كه حكومت امویان ادامه داشت، فدك در اختیار آنان ماند.

سبط ابن جوزي از علماي اهل سنت مي‌گويد: پس از اين كه ابو بكر سخنان شاهدان حضرت زهرا(س) را شنيد، نامه‌ي رد فدك را براي آن حضرت نوشت؛ اما عمر از راه رسيد و آن نامه را پاره كرد.

شهر سوال ـ «فدك» یكى از دهكده‏هاى آباد اطراف مدینه در حدود ۱۴۰ كیلومترى نزدیك خیبر بود كه در سال هفتم هجرت كه قلعه‏هاى خیبر یكى پس از دیگرى در برابر رزمندگان اسلام سقوط كرد و قدرت مركزى یهود درهم شكست ساكنان فدك از در صلح و تسلیم در برابر پیامبر صلى الله علیه و آله در آمدند و نیمى از زمین و باغهاى خود را به آن حضرت واگذار كردند، و نیم دیگرى را براى خود نگه داشتند و در عین حال كشاورزى سهم پیامبر صلى الله علیه و آله را نیز بر عهده گرفتند و در برابر زحماتشان حقى از آنان مى‏بردند.