خداوند متعال در قرآن کریم به غیرمستقیم خلق شدن انسان از خاک این‌چنین اشاره‌کرده است: «یا أَیهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِی رَیبٍ مِنَ الْبَعْث فَإِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ تُرابٍ، ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَ غَیرِ مُخَلَّقَة...؛(۸)
ای مردم اگر در رستاخیز شك دارید، (به این نكته توجّه كنید كه): ما شمارا از خاك آفریدیم، سپس از نطفه و بعد از خون بسته‌شده، سپس از «مضغه» [چیزی شبیه گوشت جویده شده]، كه بعضی دارای شكل و خلقت است».
آفرینش انسان
تعارض در کیفیت خلقت انسان
خلقت وآفرینش انسان
انسان به‌عنوان یکی از شریف‌ترین موجودات عالم، همواره در مسیر تکامل بوده و ساختار وجودی‌اش به‌گونه‌ای است که جز از طریق حرکت و طی مراتب، به کمال لایق خود دست نمی‌یابد. این در حالی است که برخی از آفریده‌های الهی، همچون فرشتگان، بنا بر نظر مشهور(۱) در ساختاری ثابت و کمالی ایستا، قرار دارند.
منظور از اینکه می گویند انسان از باقیمانده گل اهل بیت آفریده شده است چیست؟
منظور از احادیث با این مضمون این است که شیعیان، از جنس اهل بیت هستند. یعنی با رفتار خود، خود را با اهل بیت هم سنخ می کنند. البته احادیث طینت بحث زیادی بر انگیخته و عده ای گمان کرده اند که معنی حدیث، جبر افراد است در حالیکه اختیار انسان قابل انکار نیست و اگر هم امتیازی از طرف خداودن برای کسی در نظر گرفته شود، بر اساس علم پیشین به انتخاب و تصمیم خود او بوده است.
معیار حلال زادگی چیست؟ و آیا کسی که حرام زاده باشد به جهنم می رود؟
حرام‌زاده بودن موجب سلب اختیار انسان نشده و علّت تامّه ارتکاب گناه و دوری از محبت و دوستی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) نمی‌شود؛ لذا فرزند زنا نیز مثل دیگر افراد بشر مختار بوده و سرنوشت خود را در دست اختیار خود دارد؛ و می‌تواند با اعتقاد حق و انجام اعمال نیک و پسندیده این نقص روحی و معنوی خود را برطرف کرده و از مؤمنان و محبّان ائمه اطهار(ع) شود.
فرشتگان از کجا می دانستند انسان در زمین فساد و خونریزی می کند که در جواب خداوند گفتند: آیا كسى را مى آفرینى كه در آنجا فساد کند و خون ها بریزد؟
احتمال اول که بعضي ها گفته اند آن است که خداوند قبلًا آينده انسان را به طور اجمال براى فرشتگان بيان فرموده بود و با دور نمايي که از آينده انسان توسط خداوند بيان شده بوده، فرشتگان به فساد و خونريزي انسان ها در زمين آگاهي پيدا کرده بودند.
آيا این شیطان است که باعث گناه می شود یا خود انسان نیز تمایل به گناه دارد؟ واگر اصلا شیطان نبود آیا انسان گناه نمی کرد؟
شیطان عامل بیرونی دعوت به گناه است و در درون انسان نیز هوای نفس و تمایلات شهوانی قرار دارد. اگر عامل درونی نباشد، عامل بیرونی هیچ کاری نمی تواند بکند. این گناه خودمان است که راه را برای شیطان باز می کند و شیطان صرفا یک دعوت کننده است که با اصرار در گناه او را بر خود مسلط می کنیم.
فلسفه و هدف آفرینش انسان چیست؟
خداوند فیض و بخشش دارد و لازمه آن این است که هر چه امکان وجود دارد، فیض و هستی خداوند را دریافت کند. چون قابلیت وجود برای جهان هستی بود، خداوند آن را آفرید. بنابراین، جهان هستی نشان دهنده و نتیجه صفات خداوند است. از این رو، خلقت جهان هستی با تمامی نظم و زیباییش، جلوه گر جلال و جمال خداست.
چرا خداوند انسان را آفرید؟
خداوند از آن جا که «علم» و «قدرت» و «فضل» و «جود» بى نهایت دارد جهان و انسان را آفریده است و لازمه این سه صفت آن است که خلقت خداوند بهترین و کاملترین آفرینش باشد، یعنى در مجموعه هستى اگر وجود مخلوقى، زیبایى و کمال آفرینش مجموعه عالم را افزایش دهد، لازم است خدا آن موجود را خلق کند، زیرا عدم خلقت آن موجود، یا ناشى از عدم اطلاع و آگاهى از زیبایى آن مى باشد، یا در اثر ضعف و ناتوانى از خلقت آن است.
خدا که می دانست برخی از انسان ها گنهکار می شوند، پس چرا آنها را خلق کرد؟
خدا کسی را جهنمی و کس دیگر را بهشتی نمی کند؛ البته خدا نسبت به اموری که افراد انتخاب می‌کنند و به نتایجی که می‌رسند، آگاه است، آن هم به دلیل احاطه‌ای که به همه امور در کل عالم دارد.
آیا آفرینش روح و جسم انسان همزمان انجام می شود یا تقدم و تأخر زمانی دارد؟
قرآن در مقام بیان فرایند خلقت انسان فرمود: به یقین انسان را از عصارهاى از گل آفریدیم، سپس او را به صورت نطفهاى در جایگاهى استوار قرار دادیم، آن گاه نطفه را به صورت علقه درآوردیم. پس آن علقه را به صورت مضغه گردانیدیم و آن گاه مضغه را استخوان هایى ساختیم. بعد استخوان ها را با گوشتى پوشانیدیم. آن گاه جنین را در آفرینشى دیگر پدید آوردیم. آفرین باد بر خدا که بهترین آفرینندگان است».
