جهانى که ما در آن زندگى مىی کنیم، جهان ماده است، یعنى هر چیزى در شرایط خاص و با علل و اسباب خاص خود به وجود مى آید و تدریجاً کامل مى گردد. اگر شرایط و حدود آن مراعات نشود، موجودى ناقص و بى فایده و گاه زیانبار به دست مى آید.
اسماء و صفات خداوند
آیا خداوند نسبت به ما بندگان مهربان است؟
بی تردید محبت خدا به بنده اش به مراتب از مهر مادر به فرزندش بشتراست وحتی این دو اصلا قابل مقایسه نیست. رحمت و مهربانی از صفات و کمالات وجودی است و خداوند جامع جمیع کمالات است و هیچ کمال وجودی در هستی وجود ندارد که خداوند فاقد آن باشد، به خصوص رحیمیت که جزء بارزترین کمالات وجود است.
خداوند رحمان و رحیم چطور می شود عذاب کننده نیز باشد؟
باید توجه داشت که عدل با رحمت خدا هیچ گونه منافاتی ندارد و جای بحث نیست. زیرا رحـمـت خـدا به معناى رقت قلب و تاثر درونى نیست زیرا رقت و تاثر درونى مستلزم ماده است و خدا مادى نیست. مـعـنـاى رحـمت الهى به معناى بخشش چیزى است که دریافت کننده لایق و مستعد آن است. اگر استعداد او تمام باشد, آنچه براى او مناسب است دوست دارد و آن را طلب مى کند و خداوند آن را به او اعطا مى کند.
چه دلایلی بر یگانگی خداوند وجود دارد؟
ذات خداوند، نامتناهی، کامل و مطلق است و هیچ گونه محدودیتی در آن تصور نمیشود، زیرا وجوب وجود اقتضا میکند که ذات الهی فاقد هیچ کمال نباشد، چرا که فقدان کمال مساوی با نقص و نیازمندی است و نیازمندی با واجب الوجود بودن سازگاری ندارد.
اگر خدا به همه چیز عالم است، چرا انسان ها را آزمایش می کند؟
علم الهی به انسان، عین عمل انسان است و اصولا این دو از هم جدایی ندارند. و هر گونه عمل کنیم، خدا همانگونه عالم است. و از آنجا که عمل انسان، سبب شکوفایی استعدادها و به فعلیت رسیدن صفات اوست، پس باید انسان امتحان گردد.
آیا خدا بدون کمک انسان می تواند انسانی را خلق کند؟
یک رمان نویس، داستانی ایجاد کرده که در آن قهرمان داستان، افعال متعددی را انجام می دهد. هر فعلی که قهرمان داستان انجام می دهد، جدای از خواست و اراده نویسنده نیست. این می تواند مثال خوبی برای درک توحید فاعلی باشد.
چرا هر جا بلایی بر سر بدبخت و بیچاره ها می آید، می گویند امتحان الهی است؟
در جواب اجمالی باید چند نکته را مد نظر قرار داد. اولا همه زندگی و برای همگان امتحان الهی است. ثانیا تنها نکته مورد توجه در امتحان الهی صبر نیست. ثالثا با دیده دیگری نیز می توان به بلا نگریست و آن را مثبت دید.
چرا خدا دنیا را به گونه ای خلق نکرد که جنگ و فقر و بی اخلاقی و ستم و ... در آن نباشد؟
میزان وسعت نگاهها، ما را به جوابهای متفاوتی برای این سوال می رساند!
آن کس که پرخوری می کند و از غذاهای مضر پرهیز نمی کند، اگر نگاهش محدود به همان لحظات خوردن باشد، چیزی جز لذت و خوشی نمی بیند. اما اگر نگاهش را وسیع تر سازد، آن لذت، برایش به صورت ضرر و زیان بزرگ به تصویر در می آید.
اینکه خدا به بعضی از بندگانش رزق نمی دهد ناشی از چیست؟ نمی داند یا نمی تواند یا خسیس است؟
پسر بچه ای، مداد خود را گُم کرده است. مادرش می داند که او مداد را گُم کرده و اتفاقا در خانه چند بسته مداد نیز دارد. و نسبت به فرزند خود از هیچ مهر و محبتی نیز دریغ نمی کند. آیا اگر مادر به فرزند خود بگوید که باید سعی کنی مداد را پیدا کنی، درست عمل نموده یا آنکه هر زمان پسر بچه گفت مداد را گم کرده ام، فورا یک مداد دیگر به او بدهد؟
علل انحراف بشر از یکتا پرستی چیست؟
بر خلاف آنچه امروزه بدون دلیل محکم به بشر القاء می شود، بشر موجودی مشرک نبوده که کم کم به توحید نزدیک شود! بلکه بشر موجودی موحد بوده که عواملی سبب انحراف او از توخید شده است.