شهر سوال ـ گاهی انسان به خاطر ضعف، ناامیدی و ناتوانی و بی‌حوصله شدن طلب مرگ می‌کند و شکیبایی و پایداری را در مقابل سختی‌ها و کشاکش‌های روزگار از دست داده است و از این جهت مرگ را کانون آرامش و رهایی خود می‌بیند، چنین کسی باید خوب دقت کند، که آیا اعمالش به گونه ای بوده است که مرگ برای او کانون آرامش و رهایی باشد؟ یا اینکه فقط تلاش می کند از چاله ای که در آن افتاده، بیرون بیاید، اگر چه خروج از چاله فرو افتادن در چاه باشد!
کلیات
ویژگی های مومن چیست؟
شهر سوال ـ اگر كسى در مرحله پایین ترى از ایمان است او را با آرامى و نرمى به درجه ایمان خود بكشانید و چیزى كه توانایى آن را ندارد به او تحمیل نكنید كه موجب شكست او خواهد شد، چرا كه هر كس مؤ منى را خورد كند، لازم است براى اصلاح و جبران شكست او اقدام نماید.این درجات متفاوت ایمان در میان بزرگانى از اصحاب پیامبر صلى الله علیه و آله هم جارى بود به طورى كه مقداد در پله هشتم ایمان و ابوذر در پله نهم و سلمان فارسى در پله دهم ایمان قرار داشت
در مورد آداب توبه و استغفار توضیح دهید؟
شهر سوال ـ پیامبر اکرم(ص) میفرماید: بندهای نیست که گناهی کند (هر چه و هر اندازه که باشد) سپس پشیمان شود و توبه کند مگر این که خداوند به مغفرت و آمرزش به او نظر کند، سپس پیامبر به شخصی که میخواست توبه کند فرمود: «برخیز و غسل کن و برای خدا سجده نما».[۲]
چرا خدا بعضی از بندگان را بیشتر از باقی بندگان دوست دارد؟
شهر سوال ـ اگر فرض کنیم خدا بین بنده های خود فرق گذاشته، هیچ اشکالی بر او وارد نیست. چون هیچ کس هیچ طلبی از خدا ندارد. و خدای متعال هر چه در حق ما انجام دهد لطف است. فرض کنید کسی به یک گدا هزار تومان می دهد و فردا به گدایی دیگر دو هزار تومان می دهد. آیا گدای اول می تواند از کسی که به او پول داده شکایت کند و بگوید حق من را تضییع کرده است؟
عواملی که انسان را از توحید باز می دارند کدامند؟
شهر سوال ـ شیطان سردسته گمراهان و دشمن سرسخت انسان هاست که آنها را از مسیر سعادت منحرف می کند. و مهمترین غرض او بازداشتن انسان ها از توحید است که محوری ترین نقطه سعادت بشر است:
آیا فکر گناه نیز گناه است؟
شهر سوال ـ قبل از هر چیز باید به این نکته توجه کرد که قطعا فکر گناه زشت است و انسان را از قرب الهی دور می کند. و این مطلب در روایات متعددی مورد اشاره قرار گرفته است.
با توجه به نقش نفس انسان در گمراهی، چرا شیطان را عامل گمراهی می دانیم؟
شهر سوال ـ در هدایت فطرت و عقل انسان از درون به او کمک می کنند و پیامبران و اولیاء الهی نیز از بیرون هدایتگر او هستند و در گمراهی نفس اماره و شهوات از درون انسان را به سمت بدی می کشانند و شیطان از بیرون به جنگ انسان می آید. عامل درونی و بیرونی مکمل یکدیگر هستند.
آیا خدا به عبادات ما احتیاج دارد؟
شهر سوال ـ انسانی که می تواند در برهه ای بسیار کوتاه در انواع خباثت ها و رذالت ها غوطه بخورد و ذاتی پلید و غیر قابل تحمل پیدا کند، با عبادت و طی کردن مسیر دینی که برای رساندن انسان به مکارم اخلاق بیان شده، به چنان شرافت و کرامتی می رسد که جانشین خدای متعال شده و صفاتش، جلوه ای از صفات خدای متعال می شود. بنابراین عبادات بی غرض نیست و غرض آن جز در سعادت ما نیست که اگر خدای متعال، طالب عبادت بود، فرشتگان مشغول تقدیس و تنزیه او بودند، بدون این که کوچکترین نافرمانی و تمردی داشته باشند.
باید از خدا بترسیم یا او را دوست داشته باشیم؟
شهر سوال ـ اصل وجود و شرافتی که در خلق انسان به او عطا شده، تسخیر کردن تمام نظام مادی برای در خدمت انسان بودن، مامور کردن فرشتگان برای ساماندهی امور انسان، فرستادن بهترین بندگان برای تبیین راه سعادت انسان و ... عواملی هستند که سبب برانگیخته شدن احساس شکر گزاری در انسان می شود و همچنان که سبب می شود انسان با تمام وجود، این خالق هستی را دوست می دارد.
نشانه ایمان حقیقی چیست؟
شهر سوال ـ ایمان در قلب است، قلبی که زبان و فعل انسان را جهت دهی می کند. و آنجا که گفتار و ادعا، هنوز به قلب نفوذ نکرده و جهت گیری های انسان را شکل نداده است، به مرحله ایمان نرسیده و در مرحله اسلام باقی مانده است:
