شهر سوال ـ برای فهم نظرات یک کتاب درباره موضوعاتی که طرح کرده، قبل از هر چیز لازم است، شیوه آن کتاب در بیان مسائل مختلف را بیاموزیم. قرآن کتابی است که در روزگار متوقف نمانده و جریان می یابد. علاوه بر اینکه هر آیه بطون مختلفی دارد.
تفسیر و علوم قرآن
قرآن در چه زمانی گردآوری شد؟
شهر سوال ـ قرآن در زمان حیات پیامبر اعظم(ص) گردآوری شد و سوره ها و آیه هایش به دستور او مرتب شد. دلیل بر این سخن، افزون بر شواهد تاریخی بسیار، سخن خود پیامبر خدا(ص) است که سوره حمد را به نام «فاتحه الکتاب» نامید و فرمود: نمازی جز با فاتحه الکتاب صحیح نیست.
درباره قوم یاجوج و ماجوج چه اطلاعاتی داریم؟
شهر سوال ـ «بحث از تطورات حاكم بر لغات و سیرى كه زبانها در طول تاریخ كرده ما را بدین معنا رهنمون مى شود كه یاجوج و ماجوج همان مغولیان بوده اند، چون این دو كلمه به زبان چینى" منگوك" و یا" منچوك" است، و معلوم مى شود كه دو كلمه مذكور به زبان عبرانى نقل شده و یاجوج و ماجوج خوانده شده است، و در ترجمه هایى كه به زبان یونانى براى این دو كلمه كرده اند" گوك" و" ماگوك" مى شود، و شباهت تامى كه ما بین" ماگوك" و" منگوك" هست حكم مى كند بر اینكه كلمه مزبور همان منگوك چینى است هم چنان كه" منغول" و" مغول" نیز از آن مشتق و نظائر این تطورات در الفاظ آن قدر هست كه نمى توان شمرد.
خواندن قرآن چه تاثیراتی در زندگی انسان می تواند داشته باشد؟
شهر سوال ـ این ضرورت برای کسی که متوجه پوشیده بودن امراض روحی است و به ضرورت سلامت روحی پی برده، واضح تر است. و الا بعضی متوجه مرض های روحی نیستند تا آنجا که این مرض ها مانند سرطان پیشرفت کند و زمانی متوجه آن شوند که کار از کار گذشته است. و همچنین عده ای تنها زندگی زودگذر و فانی دنیا را می طلبند و برای آنها جنبه متعالیشان اصلا اهمیتی ندارد و خود را در همین هفتاد سال محبوس کرده اند و مرگ را پایان کار می دانند، بنابراین آن ها نیز احساس نیاز به قرآن نمی کنند.
آیا دوستی پسر و دختر در قرآن حرام اعلام شده است؟
شهر سوال ـ قرآن، در ابعاد مختلف به مسأله روابط زن و مرد پرداخته كه با دقت در هر کدام متوجه حرمت دوستی دختر و پسر خواهیم شد:
چرا قرآن به تفسیر احتیاج دارد؟
شهر سوال ـ فهمیدن بخش عمدهای از معارف بلند این كتاب عظیم كه در سطحی فراتر از فهم توده مردم است، و برای بسیاری از افراد، بدون تفسیر میسّر نیست. بنابراین انسان یا باید خود مقدمات لازم برای توانایی بر تفسیر را طی كند و دانش و شرایط لازم برای تفسیر را كسب نماید و به تفسیر آیات بپردازد، و یا از تفاسیر معتبر مفسّران مورد اعتماد بهره گیرد.
چرا در قرآن برای خدا ضمیر جمع آورده می شود؟
شهر سوال ـ گاهی آوردن ضمیر جمع به جهت موضوع مهمی بوده كه باید به آن اهمیّت ویژه ای داده می شد، مانند حفظ و نگه داری قرآن از تحریف. خداوند می فرماید:
قرآن مرز تحدی را تا کجا دانسته است؟
شهر سوال ـ «در اینكه قرآن كریم براى اثبات معجزه بودنش بشر را تحدى كرده هیچ حرفى و مخالفى نیست، و این تحدى، هم در آیات مكى آمده، و هم آیات مدنى، كه همه آنها دلالت دارد بر اینكه قرآن آیتى است معجزه، و خارق، ... تحدى هایى كه در قرآن واقع شده، استدلالى را میمانند كه بر معجزه بودن قرآن و نازل بودن آن از طرف خدا شده اند، و آیات مشتمله بر این تحدی ها از نظر عموم و خصوص مختلفند، بعضى ها در باره یك سوره تحدى كرده اند، نظیر آیه سوره بقره، و بعضى بر ده سوره، و بعضى بر عموم قرآن و بعضى بر خصوص بلاغت آن، و بعضى بر همه جهات آن.»[۱]
آیا فراموش کردن قرآن بعد از حفظ آن، اشکال دارد؟
شهر سوال ـ از ابن یعفور، گوید: شنیدم امام صادق (ع) مى فرمود: «مردى كه سوره اى را مى داند و سپس فراموش مى كند یا ترك آن مى كند و به بهشت مى رود، آن سوره از سوى بالا سر مى كشد در زیباترین صورتى و به او مى گوید: مرا مى شناسى؟ جواب مى دهد:نه، او مى گوید: من فلان سوره ام، مرا به كار نبستى و از دست گذاردى، هلا به خدا اگر مرا به كار بسته بودى هر آینه تو را به این درجه مى رسانیدم و با دستش اشاره به بالاى سرش مى كند.»[۲] (این روایت حفظ به معنای به کار بستن و عمل کردن آمده است)
چرا ما انسانها نمیتوانیم آیه ایی مثل آیه قرآن بیاوریم؟
شهر سوال ـ پس علت این كه انسان، نمیتواند همانند قرآن را بیاورد؛ این است كه قوای دماغی او محدود است و نمیتواند به تمام روابط حوادث احاطه پیدا كند و در نتیجه مصون از اشتباه باشد. گذشته از آن كه تكامل تدریجی او، باعث میگردد كه معلوماتش هم تكامل تدریجی داشته باشد. از این رو، نمیتواند كلامی را بیاورد كه تمام ویژگیهای قرآن را در خود جمع كند. به بیان دیگر، گرچه انسان خود واضع الفاظ است و به معانی مفردات آنها نیز آشنا است؛ ولی چنان كه گذشت، به علت این كه قدرت بیانی و توان فكری و ذهنی انسان، از قابلیت محدودی برخوردار است، لذا نمیتواند سخنی بگوید كه به مرتبه قرآن از حیث فكری و بیانی نائل آید.