چرا دیه زن نصف مرد است؟
در جواب به این سوال باید به چند نکته توجه داد:
۱-دیه اگر چه به اسم خون بها مشهور شده، اما هرگز نباید به معنای ارزش یک انسان تلقی شود. ارزش جان یک انسان تا آن میزان بالاست که در قرآن آمده است:
«مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَكَأَنَّما أَحْیَا النَّاسَ جَمیع؛[مائده/۳۲] هر كس، انسانى را بدون ارتكاب قتل یا فساد در روى زمین بكشد، چنان است كه گویى همه انسانها را كشته و هر كس، انسانى را از مرگ رهایى بخشد، چنان است كه گویى همه مردم را زنده كرده است.»
۲- ارزش و فضیلت در منطق اسلامی، به هیچ عنوان تحت تاثیر جنسیت قرار نمی گیرد:
«إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ؛[حجرات/۱۳] گرامى ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است.»
«وَ مَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا یُظْلَمُونَ نَقیراً؛[نساء/۱۲۴] و كسى كه چیزى از اعمال صالح را انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى كه ایمان داشته باشد، چنان كسانى داخل بهشت مى شوند و كمترین ستمى به آنها نخواهد شد.»
۳- علت اصلی نیاز بشر به وحی، جهل او و محدودیت دانش های اوست. و اگر بنا بود ما تمام رموز احکام را به طور کامل دریابیم، نیازی به وحی نداشتیم.
۴- اسلام بر خلاف غرب که شعار تساوی مرد و زن را سر می دهد، به هیچ عنوان تساوی را ملاک قرار نمی دهد. بلکه ملاک و معیار اسلام، عدالت است. نتیجه عدالت ممکن است در بعضی موارد تساوی باشد، اما در بعضی موارد نیز تساوی عین ظلم است. و تفاوت های طبیعی بین دو جنس زن و مرد ایجاب می کند که احکام متفاوتی داشته باشیم.
۵- دیه هرگز به مرده نمی رسد. بلکه برای بازماندگان است. بنابراین در بسیاری از موارد دیه شوهر به زنش می رسد، و دیه زن به شوهر و خانواده اش می رسد. با این حساب منفعت مالی چه کسی با توجه به دوبرابر بودن دیه مرد، بیشتر است؟
۶- دیه یک مرجع تقلید با دیه یک انسان عادی تفاوتی ندارد و همین نشان می دهد که دیه ربطی به ارزش انسان ها ندارد.
نظرات