ادعای چه کسانی را در خصوص ملاقات با امام زمان (عج) باید تکذیب کنیم؟

هنگام فوت آخرین نایب امام زمان علی بن محمد سمری توقیع شریفی از جانب امام (ع)صادر شده است. امام در این توقیع می‏ فرماید: با از دنیا رفتن تو ای علی بن محمد سمری، نیابت خاصه تمام شد و غیبت کبری آغاز شد و دیگر بعد از این اگر کسی بگوید من حضرت را می‏بینم و با او مرتبط هستم و نیابت خاصه از جانب حضرت دارم، دروغ‏گو است.

به متن توقیع و قرائن آن دقت کنید: « غیبت طولانی آغاز شده و ظهور نخواهد بود مگر بعد از اذن خداوند... به زودی خواهد آمد کسی که مدعی مشاهده من باشد، ولی آگاه باش کسی که مدعی مشاهده باشد، قبل از خروج سفیانی و صیحه ،دروغ‏گو خواهد بود». (۱)

امام (ع) در این حدیث به دو نکته اشاره می‏ کنند:
یکی اخبار از آینده که پس از من عده‏ ای پیدا می ‏شوند و مشاهده و ارتباط با من را ادعا می‏ کنند.
دوم دروغ‏گو بودن مدعی است.

امام (ع) در حدیث دو تعبیر دارد:
۱- ادعا،
۲- مشاهده.
کسی را که ادعای مشاهده نماید، کاذب معرفی کرده است.

مشاهده به معنای دیدن امام (ع) و ارتباط با او است. ادعا به معنای اعلان و انتشار و با خبر کردن مردم از مسأله است.
ممکن است کسی با امام (ع) ملاقات داشته باشد همان‏گونه که برای برخی علما نقل می ‏کنند ولی آن را میان مردم بازگو نکرده و در سینه خود پنهان کرده باشد و اطرافیان از قراین و یا در زمان‏ های بعد متوجه ارتباط او با امام زمان (عج) شوند. چنین کسانی مشمول حدیث نخواهد بود؛ چون مدعی نیست، بنابراین بین مضمون حدیث با داستان ملاقات برخی صالحان با امام تعارض و ناسازگاری وجود ندارد.

مولوی می گوید:
هر که را اسرار حق آموختند مهر کردند و دهانش دوختند

ممکن است انسان با ایمانی امام زمان را ببیند اما اگر کسی موفق به دیدار حضرت بشود و ایشان را بشناسد ، نباید ادعای ارتباط با امام را داشته باشد و آن دیدار را از روی قرار قبلی به قصد نیابت خاصة حضرت اعلام نماید. اگر فردی چنین مطلبی را وانمود کرد، مردم موظفند که او را تکذیب کنند.

برای روشن شدن مطلب سخنان برخی از مراجع بزرگوار تقلید را بیان می کنیم:

آیت ا... فاضل لنکرانی می فرماید: " فعلاً موظف هستیم به تکلیف خود در زمان غیبت که فقهای عظام برای ما معین می کنند ،عمل کنیم (کسانی که ادعای دیدار می کنند) معمولاً انگیزه های مادی وگاهی سیاسی دارند.
مؤمنین باید مواظب این توطئه ها باشند و در دامان این افراد سودجو ومغرض نیفتند. (۲)
ممکن است انسان با تقوا و مؤمن خالصی با امام عصر دیدار کند (یا دیدار کند و ایشان را نشناسد) اما نمی تواند دیدار و یا سخنانی را که حضرت به ایشان گفتند، به کسی بازگو کند و گرنه باید او را تکذیب کرد. (۳)

نتيجه آنكه روایاتی که دلالت بر منع ملاقات دارند، ناظر بر این است که جلوی هر گونه سوء استفاده از ادعای دیدن امام زمان گرفته شود. هر کس ادعای رؤیت امام را نکند. با توجه به این که این توقیع شریف هنگام فوت آخرین نایب امام زمان صادر شده و قرینه ای که در توقیع است ،مراد از دروغ‏گو بودن مدعی مشاهده بعد از صدور توقیع، ادعای ارتباط و نیابت از جانب حضرت یا رساندن پیامی از ان حضرت به سوی مردم است.

پی نوشت ها :
۱.علامة المجلسي ، بحار الأنوار، بيروت - لبنان،، ناشر : دار إحياء التراث العربي سال چاپ : ۱۴۰۳ - ۱۹۸۳ م ، ج ۵۱، ص۳۶۰.
۲. آیت الله فاضل لنکرانی، جامع المسائل،،ج۲،ص۴۹۳.س ۳۰۹
۳. مجله با معارف اسلامی آشنا شویم،شماره ۳۵،ص۷۵.