اگر پرداخت فطریه، بعد یا قبل از عید فطر باشد اشکال دارد؟

با توجه به این که بیش از یک ماه از عید فطر می گذرد بنده دسترسی به فرد مورد نظرم که می خواستم فطریه را به او پرداخت کنم نداشتم، آیا اگر پرداخت فطریه بعد از عید فطر باشد اشکال دارد؟ اگر قبل از عید پرداخت شود چطور؟

۱. پرداخت فطریه، بعد از عید فطر:
مراجع عظام تقلید؛ زمان وجوب زکات فطره را از غروب شب عید فطر دانسته و تأخیر پرداخت آن را به بعد از نماز عید جایز نمی دانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت نماید. [۱]
ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد مى‌تواند مقدارى از مال خود را به نیّت فطره جدا کرده و براى مستحقى که در نظر دارد یا براى هر مستحقّی کنار بگذارد و باید هر وقت که آن را مى‌دهد نیّت فطره نماید".[۲]
اما "اگر موقعى که دادن زکات فطره واجب است، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد، احتیاط واجب[۳] آن است که بعداً بدون این که نیّت ادا و قضا کند (به قصد قربت) فطره را بدهد".[۴]

۲. پرداخت فطریه، قبل از عید فطر:
مراجع عظام تقلید در این باره می گویند: "اگر پیش از ماه رمضان فطریه را بدهد صحیح نیست و احتیاط واجب[۵] آن است که در ماه رمضان هم فطره را ندهد.[۶] ولى اگر پیش از رمضان یا در ماه رمضان به فقیر قرض بدهد و بعد از آن که فطریه بر او واجب شد، طلب خود را بابت فطریه حساب کند مانعى ندارد." [۷]

پی نوشت:
[۱]. ر.ک: امام خمینى، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰى)، ج‌۲، ص ۱۸۰، م ۲۰۲۵، دفتر انتشارات اسلامى، قم، هشتم، ۱۴۲۴ ه‍ ق.
[۲]. همان، ر.ک: ذیل م ۲۰۳۰.
[۳]. آیت الله بهجت: احتیاط مستحبّ آن است که بعداً قضا کند، ولى أظهر این است که زکات فطره دیگر بر او واجب نیست، ولى معصیت کرده است؛ آیات عظام گلپایگانى، تبریزى، صافى: بعداً باید بدون این که نیّت ادا و قضا کند فطره را بدهد؛ همان، ر.ک ذیل م ۲۰۳۱.
[۴]. همان، م ۲۰۳۱.
[۵]. آیت الله زنجانى: (احتیاط مستحبّ)؛ آیات عظام خوئى، تبریزى، سیستانى: (بهتر آن است..).
[۶]. آیت الله صافی: (جواز دادن فطریه در ماه رمضان بعید نیست ..)؛ آیت الله گلپایگانى: (اگر در ماه رمضان بدهد صحیح است ولى احتیاط لازم آن است که قصد وجوب نکند مگر آن که فطریه را بعد از مغرب شب عید یا صبح روز عید پیش از نماز عید بدهد ..).
[۷].. توضیح المسائل (محشّٰى)، ج‌۲، ص ۱۸۰، م ۲۰۲۵.