احکام

شهر سوال ـ مطابق قاعده‌ی وزر «و لا تَزِرُ وازرةٌ وزرَ أُخری»[إسراء/۱۵] دامنه‌ی مجازات نباید به بیش از فراسوی كسانی كشیده شود كه استحقاق آن را دارند. به عبارت دیگر، هیچ‌ كس نباید دچار عواقب وزر و وبالی گردد كه سبب آن از ناحیه‌ی دیگران ارتكاب یافته است. به‌كارگیری سلاح‌های هسته‌ای، نفی و نقض این قاعده را به‌ صورتی تكرار شونده و انبوه در پی دارد؛ از آن جهت كه به‌ شیوه‌ای گسترده و فارغ از تمایزگذاری، مجموعه‌ای وسیع از انسان‌ها را هدف قرار می‌دهد. بلكه حتی فراتر از نسل‌های فعلی بشر، حملات مرگ‌بار سلاح‌های هسته‌ای متوجه نسل‌های آینده هم خواهد شد و تباهی آنها به‌ صورت زایشی برای مجموعه‌ی گسترده‌ای از انسان‌ها در ابعادی فرانسلی پایدار خواهد ماند.

شهر سوال ـ در نیاز انسان به دین و وحی دقت کنید. انسان چرا نیاز به وحی الهی دارد؟ اگر معتقدید که: انسان موجودی فراتر از زندگی هفتاد ساله دنیاست و عوالم دیگری غیر از عالم ماده وجود دارد و استعدادهای فراوان انسان برای پوسیدن و به زیر خاک رفتن نیست، متوجه خواهید شد که دانش بشری نارسایی های فراوانی دارد. (نارسایی با غلط بودن فرق می کند) چون حداقل از تاثیر اعمال و رفتار خود در عوالمی که نسبت به ما غیب هستند، هیچ خبری نداریم! و برای جبران این نواقص، چاره جز چنگ زدن به عالم مطلق(خدای متعال) نداریم و باید به دامان وحی پناه ببریم.

شهر سوال ـ ۲- اگر دین داری فقط تسلیم در مواردی بود که خوب بودن و ضرورتشان را به وضوح می فهمیم، بندگی معنایی نمی یافت. خدای متعال به فرشتگان امر می کند، در مقابل موجودی سجده کنند که او را از گل آفریده در حالی که می توانست او را از بهترین در و مروارید بیافریند تا پذیرش این امر برای فرشتگان بسیار ساده باشد! خدای متعال می توانست کعبه را در سرزمینی بسیار خوش آب و هوا بنا کند، تا سفر به سوی آن محبوب همه انسان ها گردد و ... اما خدای متعال امر را به این وضوح و روشنی قرار نداده چون لازمه امتحان پوشیده بودن و مبهم ماندن است.

شهر سوال ـ «ما أَنْزَلَ اللَّهُ بِها مِنْ سُلْطانٍ إِنْ یَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ ما تَهْوَى الْأَنْفُسُ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدى‏؛[نجم/۲۳] هرگز خداوند دلیل و حجتى بر آن نازل نكرده آنان فقط از گمانهاى بى ‏اساس و هواى نفس پیروى مى‏كنند در حالى كه هدایت از سوى پروردگارشان براى آنها آمده است!»