چگونه از غفلت جلوگیری کنیم؟

غفلت درد بزرگی است که انسان را به بدترین وادی ها می کشاند.

«لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُونَ بِها أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ؛[اعراف/۱۷۹] آنها دلها [عقلها] یى دارند كه با آن (اندیشه نمى ‏كنند، و) نمى‏ فهمند و چشمانى كه با آن نمى‏ بینند و گوشهایى كه با آن نمى ‏شنوند آنها همچون چهارپایانند بلكه گمراهتر! اینان همان غافلانند (چرا كه با داشتن همه ‏گونه امكانات هدایت، باز هم گمراهند)!»

آیه شریفه علاوه بر اینکه وضعیت بد غافلان را تشریح می کند و آنها را گمراه تر از چهارپایان می شمرد، غفلت را نیز به نوعی تعریف می کند. و تبیین می کند که غافل آن است که اگر چه چشم دارد، اما با آن نمی بیند، اگر چه گوش دارد، اما با آن نمی شنود، و اگر چه منبع فهم دارد، اما فهم خود را تعطیل کرده است.
و الا اگر کسی چشم باز داشته باشد، گوشه گوشه هستی آیت الهی است و هر اتفاقی می تواند برای انسان درس های بزرگی داشته باشد و انسان که در تمام لحظات عمرش، با نشانه های خدا مواجه است، نباید غافل شود.

ولی به هر حال نیازهای مادی انسان و مشغول شدن به دنیا، بسیار از ما بنی آدم را که دارای ایمان ضعیف هستیم به غفلت می کشاند که باید با دقت در عوامل غفلت زا از مقدار غفلت خود بکاهیم همچنان که به عوامل هشدار دهنده چنگ بزنیم.

 به عنوان نمونه از مجالست و هم نشینی با انسان های به دور از معنویت، پرهیز کنیم و سعی کنیم با کسانی مجالست داشته باشیم که هم نشینی با آنها ما را به یاد خدا می اندازد.
یا به اقامه نماز و ذکر الهی بپردازیم که تاثیر زیادی در غفلت زدایی دارد و طبیعتا هر چقدر حضور قلب قوی تری در نماز داشته باشیم، اثر غفلت زدایی عمیق تری خواهد داشت. 

 همچنین محاسبه نفس و بررسی موقعیت خود، با توجه به استعدادها و عمر جاودانه مان، می تواند ما را متوجه اعمال و رفتار اشتباهمان کند و برای اصلاح آنها اقدام کنیم تا رفتارمان با در نظر گرفتن نظارت الهی و قضاوت او باشد.
تلاوت قرآن اثر فراوانی در زنگار زدایی از قلب دارد که دل را با نور پیوند می دهد و زندگی الهی را بر پیش رویمان ترسیم می کند. همچنان که انس گرفتن با احادیث و سنت معصومین، ما را به زاویه دید آن ها نزدیک کرده و می تواند ما را در مسیر ذکر تقویت کند.