علت ازدواج پیامبر(ص) با دختران ابوبکر و عمر ... چیست؟ و آیا دو دخترش را به عثمان داد؟
ارائه پاسخ مفصل به این سوال نیازمند ارائه مطالب طولانی است که اینجا مجال آن نیست ،لذا در پاسخ به سوال شما مطالبی را بطور خلاصه ذكر می شود.
اوّلاً: پیامبر و امامان(ع) همانند دیگر مردم می‌باشند ودر رابطه با مردم و داد و ستد با آنها به علم عادی رفتار می‌كردند و از علم غیب بهره نمی‌گرفتند. كارهای عادی و روزمره آنها مانند دیگر مردم بود، خوردن و خوابیدن، ازدواج و ... و آنها تافته جدا بافته از مردم نبودند. بتعبیر دیگر علم غیب پیامبر(ص) و ائمه(ع) ملاک عمل به وظایف نبوده است.
ثانیاً : ازدواج‌های پیامبر اسلام(ص) به طور كلی در راستای گسترش اهداف عالی اسلامی صورت می‌گرفت كه از جمله ازدواج با دختر ابوبكر و دختر عمر و دختر ابوسفیان بود، و در رأس این اهداف، هدف سیاسی - تبلیغی بود، در راستای این اهداف پیامبر(ص) با عایشه دختر ابوبكر از قبیله بزرگِ تیم، با حفصه دختر عمر از قبیله بزرگ عدی، با ام حبیبه دختر ابوسفیان از قبیلة نامدار بنی امیه، ام سلمه از بنی مخزوم، سوده از بنی اسد، میمونه از بنی هلال و صفیه از بنی اسرائیل پیوند زناشویی برقرار نمود. ازدواج مهم ترین پیوند میثاق اجتماعی است، به ویژه در آن فرهنگ تأثیر بسیاری از خود به جا می گذارد.
در آن محیطی كه جنگ و خونریزی و غارتگری رواج داشت، بلكه به تعبیر ابن خلدون جنگ و خونریزی و غارتگری جزو خصلت ثانوی آنان شده بود،[۱] بهترین عامل بازدارنده از جنگ ها و عامل وحدت و اُلفت، پیوند زناشویی بود. به همین جهت پیامبر(ص) با قبایل بزرگ قریش، به ویژه با قبایلی كه بیش از دیگران با پیامبر(ص) دشمن بودند، مانند بنی امیه و بنی اسرائیل، ازدواج نمود. امّا با قبایل انصار كه از سوی آنان هیچ خطری احساس نمی شد و آنان نسبت به پیامبر(ص) دشمنی نداشتند، ازدواج نكرد.
"گیورگیو" نویسندة مسیحی می نویسد: محمد(ص) ام حبیبه را به ازدواج خود در آورد تا بدین ترتیب داماد ابوسفیان شود و از دشمنی قریش نسبت به خود بكاهد. در نتیجه پیامبر با خاندان بنی امیه و هند زن ابوسفیان وسایر دشمنان خونین خود خویشاوند شد و ام حبیبه عامل بسیار مؤثری برای تبلیغ اسلام در خانواده های مكه شد.[۲]
ثالثاً: آنچه كه در آموزه‌های دینی مد نظر است، وضعیت فعلی و ظواهر انسان‌ها است. و قرار نیست در مواردی كه پیامبر یا امام از آینده فردی با خبر بودند، مطابق وقایع آینده با آن فرد برخورد كنند، و بعبارتی قصاص قبل ازجنایت، نمی كردند. بلكه آن بزرگواران با اطرافیان خود طبق آنچه كه در همان زمان بودند رفتارمی كردند.
رابعاً - در خصوص اینكه پیامبر(ص) از اهداف زشت و غیر مقدس برخی ازاصحاب مثل ابوبكر و عمر آگاهی داشتند یا نه، باید گفت: علم غیب مطلق در انحصار خدا است.[۳] و خداوند برخی از علوم غیب را اگر بخواهد در اختیار بندگان خالصش (پیامبر وامام) قرار می دهد، اینان در مسایل فردی و زندگی اجتماعی خود از علم غیب بهره نمی‌گرفتند، زیرا مأمورند مانند سایر مردم زندگی كنند. افزون بر آن، آنان الگوی مردم بودند. الگو بودن آن گاه ارزش پیدا می‌كند كه در امور عادی زندگی از علم غیب استفاده نشود.
خامساً در مورد تزویج دخترانش به عثمان باید گفت:
مَقدسی مورخ و نویسنده کتاب البدء و التاریخ می گوید: حضرت خدیجه هفت فرزند از پیامبر اکرم(ص) داشت، یک پسر بنام عبد مناف که در دوران قبل از بعثت متولد شد و دو پسر به نام های قاسم و عبدالله و چهار دختر به نام های ام کلثوم، زینب، رقیه و فاطمه [سلام الله علیهم] که در دوران اسلام متولد شدند.[۴]
همچنین قسطلانی مورخ و نویسنده کتاب المواهب اللدنیه می گوید: قول ضعیفی می گوید که قبل از مبعث یک فرزند داشته به نام عبدمناف... [ولی] تمام فرزندان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در زمان اسلام و بعد از مبعث متولد شده اند.[۵]
حال که معلوم شد تمام دختران پیامبر اکرم بعد از بعثت متولد شده اند، چگونه می توان این قصه تاریخی را باور کرد که:
دو دختر پیامبر در زمان جاهلیت با دو پسر ابولهب ازدواج کردند و بعد از بعثت از آندو جدا شدند؟!
و چگونه می توان این داستان را قبول کرد که: پیامبر رقیه را به همسری عثمان بن عفان درآورد و او با عثمان در دو هجرت مسلمانان به حبشه رفت.[۶]
در حالیکه هجرت اولی در سال پنجم بعد از بعثت انجام شد. چگونه است که رقیه قبل از بعثت با پسر ابولهب ازدواج کرد و از او جدا شد و با عثمان ازدواج کرد و با او به هجرت حبشه رفت، در حالیکه بعد از بعثت متولد شده بود؟!
این قرائن آن نظریه ای را تأیید می کند که می گوید: آن رقیه ای که با عثمان ازدواج کرده غیر از رقیه دختر پیامبر است، او دختر خوانده پیامبر بوده و می دانید که عرب ها دختر خوانده را دختر می خواندند.
و همین حرفها درباره ام کلثوم هم مطرح می شود ، چون فرض آن است که او هم بعد از بعثت متولد شده است.
اما راجع به جناب زینب که گفته می شود با عثمان ازدواج کرده است.
شیخ محمد حسن آل یاسین می گوید، بعضی از تواریخ می گویند که او در سن سی سالگی پیامبر صلی الله علیه و آله متولد شد و قبل از بعثت با ”ابوالعاص بن ربیع“ ازدواج کرد. [و ما می دانیم که پیامبر اکرم در سن چهل سالگی به رسالت مبعوث شدند و این یعنی سن جناب زینب طبق آن نظریه تاریخی فقط ده سال بوده است]. یعنی او قبل از ده سالگی با ابوالعاص ازدواج کرده و دو فرزند به نام های علی و امامه آورد و بعد همین دختر "امامه" به همراه مادرش در اول بعثت مسلمان شد؟! این مطلب غیر معقول است! یعنی ممکن نیست که دختری قبل از ده سالگی ازدواج کند و قبل از ده سالگی دختری بیاورد و این فرزند دختر بزرگ شود و همراه با مادرش در اول بعثت مسلمان شود، در حالیکه مادرش نیز حدود ده سال عمر دارد؟![۷]
بنابراین اصل مسأله ازدواج عثمان با دختران پیامبر مورد تردید و شک می باشد.[۸]
برخی از محققین شیعه بر این اعتقاد هستند كه همسران عثمان هیچ كدامشان دختر پیامبر نبودند ؛ بلكه ربیبه آن حضرت و دختران خواهر حضرت خدیجه بوده‌اند،نه دختران پیامبر(ص) از حضرت خدیجه(س).
[۱]. مقدمه ابن خلدون(ترجمه)، ج ۱، ص ۲۸۶.
[۲]. محمد پیامبری كه از نو باید شناخت، ص ۲۰۷.
[۳]. انعام (۶)، آیه ۵۹.
[۴]. البدء و التاریخ، ج ۵، ص ۱۶ و ج ۴، ص ۱۳۹.
[۵]. المواهب اللدنیه، ج ۱، ص ۱۹۶.
[۶]. البدء و التاریخ، ج ۵، ص ۱۷.
[۷]. کتاب النبوه، پاورقی، ص ۶۵.
[۸]. برای اطلاع بیشتر به کتاب الصحیح من سیره النبی، ج ۱، ص ۱۲۳ ـ ۱۲۶، مراجعه نمایید.
نظرات