آیا حضرت زهرا(س) علاوه بر پانصد درهم،مهریه دیگری طلب کردند؟

مهریه حضرت زهرا (س) دارای دو بخش است. یک بخش آن، همان مهریه مصطلح است که از اموال شوهر به همسر می رسد. و یک بخش آن مهریه معنوی است که خواستگار حضرت علی (ع) یعنی خدای متعال به حضرت زهرا (س) هدیه کردند. چرا که این ازدواج آسمانی با دستور خدای متعال بوده است:

حضرت موسى بن جعفر علیه السّلام روایت میكند كه فرمود: یكوقت رسول خدا نشسته بود، ملكى بحضور آن حضرت مشرف شد كه داراى بیست و چهار صورت بود  رسول اكرم باو فرمود: اى حبیب من جبرئیل! من تا بحال تو را باین صورت‏ندیده بودم؟  گفت: من جبرئیل نیستم، بلكه نام من: محمود است. خدا مرا فرستاده كه نور را براى نور ازدواج نمایم. پیغمبر خدا فرمود: كه را براى كه تزویج كنى؟ گفت: فاطمه را براى على (علیها السلام).[۱]

آنچه از اموال حضرت علی (ع) به همسر ایشان رسید، سنت و رسمی برای پیروان آن دو بزرگوار است و آنچه خدای متعال به این بانوی بزرگ عطا کرده است، به جهت شرافت و مقام معنوی ایشان است.

در روایات به این دو بخش مهریه به این شکل اشاره شده است:

ابن شهر آشوب در كتاب مناقب از حضرت امام حسین علیه السّلام روایت میكند كه فرمود: پیامبر معظم اسلام صلى اللَّه علیه و آله فاطمه اطهر را براى امیر المؤمنین تزویج نمود و مهریه آن بانو مبلغ چهار صد مثقال نقره بوده است. و بنا بر وایتى مبلغ پانصد درهم بوده، این قول اخیر صحیح‏تر است.[۲]

 و در روایتی نقل شده که به پیامبر گفته شد: همانا دانستیم كه مهر فاطمه در زمین چیست، مهر او در آسمان چه‏بوده است؟ پیامبر فرمود: ...  مهر او در آسمان یك پنجم زمین است پس هر كه در زمین راه برود در حالى كه بر او و فرزندان او غضب كرده باشد، قدم زدن او در زمین حرام است تا روز قیامت.[۳]

امام باقر علیه السّلام در روایتی علاوه بر یک پنجم زمین، مسائل دیگری را نیز بیان می کنند:  مهر فاطمه یك پنجم دنیا و یك سوم بهشت بوده است و در زمین چهار نهر براى حضرت فاطمه علیها السّلام است: نهرهاى فرات، نیل، نهروان و بلخ. و خداوند به پیامبر فرمود: اى محمّد! تو فاطمه را به مهریّه پانصد درهم به ازدواج على درآور تا سنّتى در بین امّت تو باشد.[۴]

همچنین از امام صادق (ع) نقل شده که فرمودند: (خدا)  بهشت و جهنم را صداق آن بانوى معظم قرار داد، فاطمه دوستان خود را داخل بهشت و دشمنان خویشتن را داخل جهنم خواهد كرد.[۵]

همچنین به این مساله نیز توجه داده شده است که آنچه قابل الگو گیری است در بخش مادی آن می باشد. و زمانی که از رسول اکرم (ص) درباره قسمت غیر مادی آن می پرسند، آن حضرت می فرمایند: موضوعى را پرسش كنید كه ثمرى داشته باشد، مطلبى را كه فائده‏اى ندارد رها نمائید.[۶]

[۱]. بحار الأنوار ، ج‏۴۳، ص: ۱۱۱.
[۲]. بحار الأنوار ، ج‏۴۳، ص: ۱۱۳.
[۳]. همان.
[۴].همان.
[۵]. همان.
[۶]. همان.