بهترین کیفیت انفاق در شرع اسلام

پرسش :

اطعام فقرا در چه صورتی در بهترین کیفیت خود خواهد بود؟ یعنی در اطعام چه کسانی را در اولویت قرار دهیم و چه چیزی به عنوان غذا و در چه زمانی اعطا کنیم؟

پاسخ :

کمک کردن به اقوام و بستگان نیازمند، ارزشمندتر از کمک‌ به دیگران است.

از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند: آیا صدقه دادن به فقیرانى که بر در خانه‌ها می‌آیند بهتر است یا به خویشاوندان؟ «فَقَالَ لَا بَلْ یَبْعَثُ بِهَا إِلَى مَنْ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ قَرَابَهٌ فَهَذَا أَعْظَمُ لِلْأَجْر »(۱)؛ آن حضرت فرمود: «نه، بهتر آن است که صدقه را براى خویشان خود بفرستد، و این اجر و پاداش بیشترى دارد»

امام حسین (علیه السلام) به نقل از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «ابْدَأْ بِمَنْ تَعُولُ أُمَّکَ وَ أَبَاکَ وَ أُخْتَکَ وَ أَخَاکَ ثُمَّ أَدْنَاکَ فَأَدْنَاکَ» (۲)؛ شروع کن از کسى که مخارج ایشان را تأمین می‌کنى. مادرت، پدرت، خواهرت، برادرت. سپس هر که نزدیک‌تر است.

بنابراین اولویت ها در انفاق به ترتیب عبارتند از: والدین، خویشاوندان، یتیمان، مسکینان، همسایه نزدیک، همسایه دور، همراه و همنشین، در راه مانده، سائلان،

نسبت به این که چه کمکی کنید هم اگر اطلاعی از نیازمندی آنها داشته باشید همان را به عنوان اولیت کمک کردن قرار بدهید، در غیر این صورت می توان محترمانه و مودبانه، مبلغی را به ایشان بدهید. برخی ساعات و ایام سفارش به صدقه دادن شده است. مثلا صدقه دادن در صبح گاه، در شب های جمعه و روز جمعه، در اعیاد، صدقه دادن در ماه رمضان و لحظه افطار و ....

پی نوشت‌ها:

۱.شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، دار الرضى، قم، چاپ اول، ۱۴۰۶ق، ص ۱۴۲.

۲.مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏،بحار الأنوار، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت‏،۱۴۰۳ ق‏، ج۵۳، ص۱۶۹