پرسش : نظریه داروین بیان می کند که جهان طی میلیاردها سال به وجود آمده؛ در حالی که در قرآن آمده خدا در ۶ روز جهان را آفرید. آیا این ها با هم در تناقض نیستند؟

 

 

 نظریه داروین بیان می کند که جهان طی میلیاردها سال به وجود آمده؛ در حالی که در قرآن آمده خدا در ۶ روز جهان را آفرید. آیا این ها با هم در تناقض نیستند؟

 

پاسخ :

 برای دریافت پاسخ باید به چند نکته توجه داشت:

۱. نظریه داروین بر پایه مطالعات زیستی و مبتنی بر تجربیات بشری است. از این رو احتمال خطا در آن وجود دارد. دانشمندان دیگری با این نظریه مخالفت کرده و آن را نمی پذیرند. (۱) بنابراین نمی‌توان صحّت آن را به طور قطعی پذیرفت و آیات قرآن را با آن تفسیر کرد.

۲. مراد از آفرینش جهان در شش روز، باید با توجه به استعمالات دیگر قرآنی و روایی در زبان عرب مشخص شود. کلمه «یوم» به معنى «یک دوران» به کار می‌رود، طول این دوران نیز می‌تواند مختلف باشد؛ یک سال یا میلیاردها سال؛ مثلاً در قرآن کریم از عالم رستاخیز به «یوم القیامه» (۲) تعبیر کرده؛ درحالیکه با توجه به آیات دیگری از قرآن، طول قیامت پنجاه هزار سال عنوان شده است. (۳) این نشان می‌دهد که مجموعه رستاخیز که دورانى بسیار طولانى است، با واژه «روز» بیان شده است. در روایات نیز تعبیراتی از این قبیل آمده: «الدهر یومان؛ یوم لک و یوم علیک؛ دنیا برای تو دو روز است، روزی به سود تو و روزی به زیان تو» (۴)

بنابراین منظور قرآن آفرینش آسمان و زمین در شش دوران است، نه شش روز. در این صورت، اگر صحّت نظریه داروین نیز اثبات شود، تعارضی میان آیات قرآن و این نظریه دیده نمی‌شود.

 

پی نوشت‌‌ها:

(۱) برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به: سبحانی، جعفر، داروینیسم یا تکامل انواع؛ کلام جدید، عبدالحسین خسروپناه؛ تکامل زیستی و آیات آفرینش، ابراهیم کلانتری.

(۲) قیامت، ۱.

(۳) معارج، ۴. رجوع کنید به: مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج ۶، ص ۲۴۷.

(۴) نهج البلاغه، نامه ۷۲.