پرسش: در روایتی آمده که امام حسن و امام حسین(علیهما السلام)، پیامبر(صلی الله علیه و آله) را پدر و امام علی(علیه السلام) را ابوالحسن صدا می‌کردن. آیا واقعا این قضیه درسته؟ چون مکروه هست که پدر رو با اسم صدا بزنی.

پاسخ:

پیرامون موضوعی که مطرح کردید دو روایت وجود دارد:

۱. «... أَنَّهُ کَانَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ فِی حَیَاهِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَدْعُوَانِهِ‏ یَا أَبَهْ وَ یَقُولُ الْحَسَنُ لِأَبِیهِ یَا أَبَا الْحُسَیْنِ وَ الْحُسَیْنُ یَقُولُ یَا أَبَا الْحَسَنِ فَلَمَّا تُوُفِّیَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) دَعَوَاهُ یَا أَبَانَا»(۱)

امام حسن و امام حسین (علیهما السلام)، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را «یا أبی» (ای پدر) صدا می‌ زدند و پدر خود، امام علی را به نام پدر برادر خود می ‌خواندند؛ امام حسن به پدر خود خطاب می ‌کرد: «یا ابا الحسین» و امام حسین به پدر خود خطاب می ‌کرده: «یا ابا الحسن». بعد از ارتحال رسول خدا بود که آن ها پدر خویش را «یا ابانا»، صدا زدند.

۲. وَ فِی رِوَایَهٍ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) «مَا سَمَّانِی الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ یَا أَبَهْ حَتَّی تُوُفِّیَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)»(۲)

در روایتی از امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمده است که «حسن و حسین به من پدر خطاب نکردند تا وقتی پیامبر خدا وفات کرد.»

نکته دیگر این که «ابوالحسن» یا «ابوالحسین» اسم نیست بلکه «کنیه» است و در فرهنگ عربی استفاده از کنیه برای یک فرد نشان از ادب و احترام نسبت به اوست و مصداق به اسم صدا زدن نیست.

 

پی نوشت ها:

۱. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب (علیهم السلام)، علامه ـ قم، ج۳، ص۱۱۳.

۲. علامه مجلسی، بحار الانوار، بیروت، ج۳۵، ص۶۲.