پرسش: در معراج، پیامبر افراد را در دوزخ و بهشت دیدند. با توجه به برپا نشدن قیامت و حساب و کتاب افراد چگونه ممکن است پیامبر شاهد عذاب گناهکاران در معراج باشند؟

پاسخ:

در این مورد توضیحات مختلفی بیان شده است. علمای صاحب نظر احتمال می‌دهند شاید منظور از دیدن بهشت و جهنم، در واقع دیدن صفات اهل بهشت و جهنم بوده باشد که به این بیان تعبیر شده است. (۱) برخی هم احتمال می‌دهند منظور بهشت و جهنم برزخی باشد که می‌دانیم هم اکنون وجود دارد. (۲) برخی دیگر هم می‌گویند بهشت و جهنم در واقع همان اعمال ماست که به صورت عذاب و نعمت تجلی می‌کند. پس الان هم موجود است ولی ما به خاطر حجاب دنیا و عالم ماده از آن غافلیم. ولی پیامبر اکرم(صلوات الله علیه) در معراج از این حجاب رد شدند و واقعیت‌ها را مشاهده کردند. (۳)

 

پی نوشت ها:

۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۲، ج ۶، ص۶۱۰

۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه،دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش، ج ۲۲؛ ص ۴۹۹،

۳. امام خمینی، تفسیر سوره حمد،مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ص۲۵۰