آيا صله ارحام در هر شرايطي لازم است حتي اگر فرد در پي ضرر رساندن يا سوء استفاده باشد؟

با توجه به اينكه صله ارحام بسيار سفارش شده است اگرفردي متوجه شود و يا احتمال دهد كسي از ارحام نزديك به طور پنهاني قصد سوء استفاده يا ضرر رساندن را دارد اگر با چنين فردي قطع رابطه كني و به او بگويي و او را در منزل راه ندهي و او ناراحت شود اشكال دارد و در چنين شرايطي وظيفه چيست؟

فلسفه صله رحم، زنده نگه داشتن روح دوستى و انسجام اخلاقي و اجتماعى است. در اين ميان خويشان و اقوام در اولويت توجه و دوستى قرار دارند. «صله رحم» براى خوشبينى و تقويت روح خير خواهى در انسان نسبت به خويشان است.
مقصود از ارحامي كه بايد مورد صله قرار بگيرند، پدر و مادر و پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها ، برادران و خواهران و فرزندان شان، عمو و عمه و دايي و خاله و فرزندان شان هستند و مقصود از صله رحم كه اسلام فرموده، آن است كه انسان از حال خويشان مطلع باشد. اگر مشكلى دارند، در حد توان حل كند. لازمه اين كار آن نيست كه حتما به خانه افراد بروند، بلكه اگر به وسيله تلفن و نامه هم از حال آن ها با خبر شوند، كافى است. در حديثى نقل شده كه «صلوا ارحامكم و لو بالسلام؛ صله رحم كنيد، گر چه با يك سلام كردن باشد».(۱) بنابراين قطع رحم جايز نيست، اما صله رحم نياز به ارتباط نزديك داشتن نيست.

صله رحم با تمام آثار و فوايد دنيوي و اخروي زيادي كه دارد در برخي مواقع استثنائاتي هم دارد كه بستگي به شرايط افراد دارد، ازجمله رفت و آمد با افرادي كه موجب آلودگي به گناه و اثر پذيري از اعضاي خانواده يا خود فرد باشد يا موجب ضرر رساندن باشد، در اين گونه موارد لازم است كه رفت و آمد قطع شود ولي صله رحم به نحو ديگري ادامه يابد.

پي نوشت :
۱. علامه مجلسى، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بيروت - لبنان، ۱۴۰۴ ه.ق، ج۷۴، ص ۱۶۲.