آیا زیارت امام رضا همان ثواب گذشته را دارد؟

با توجه به کثرت زوار امام رضا وحتی بیشتر بودن زوار حضرت از دیگر معصومین وخانه خدا آیا باز هم مثل سابق زیارت حضرت ثواب دارد؟در احادیث خصوصا از امام جواد داریم که فرمودند زوار پدرم کم هستند وپدرم غریب است ولی با توجه به زمان کنونی که بقیع زوار کمی دارد وزوار امام رضا از زوار خانه خدا هم بیشتر هستند ایا باز زیارت حضرت همان اجر وثواب را دارد؟

اينكه در برخي از روايات به غربت امام رضا (ع) اشاره شده است شكي وجود ندارد اما غريب هميشه به معناي زوار كم داشتن نيست و ممكن است شخص به جهات ديگري مانند نشناختن حق امامت و ... در بين مردم غريب باشد و در برخي از زيارات به امام حسين(ع) نيز لقب غريب داده شده است.(۱) لذا روايتي صحيحي مطابق آنچه شما ذكر كرده ايد"زوار پدرم کم هستند وپدرم غریب است..."يافت نشد اما در عين حال بر فرض صحت روايت، توجه به چند نكته ضروري است:

۱- ثواب زيارات ائمه از دو جهت قابل بررسي است
اول از آن جهت كه زيارت براي هر امامي ،في حد نفسه و به خودي خود در نظر گرفته شود كه از این جهت زيارات همه ائمه از جمله امام رضا(ع)، امری مستحب و هر کدام دارای ثوابی مستقل است که در روایات به برخی از آثار آن اشاره شده است آنچنانکه امام رضا(ع)درباره ثواب زیارت فرمود" بدان كه هر كه زيارت كند مرا و او عارف باشد بآنچه حق تعالى واجب فرموده از حق من و طاعت من، پس من و پدران من شفعاى او باشيم در روز قيامت، و هر كه ما شفعاى او باشيم نجات مى ‏يابد..."(۲) حال از این جهت هر یک از ائمه جایگاه خاص خود را داشته و ثواب یکی، مانع ثواب دیگری نمی شود
دوم از آن جهت که این عمل می تواند به عنوان عاملی برای رفع مظلومیت امامی خاص باشد، حال از این جهت ممکن است زیارت امامی خاص، دارای ثواب زائد باشد؛ بنابراین اگر چه امام رضا(ع)دارای زوار فراوان و ائمه بقیع دارای زوار کمتری هستنند اما این دلیل بر نفی ثواب بالای زیارت امام رضا(ع) و یا کم شدن ثواب اولیه نیست.

۲- خود زيارت براي هر امام، نشانه علاقه و ابراز وفاداري به آن امام است لذا از اين جهت خود وظیفه ای عمومی است به عبارت دیگر فیض حضور در پیشگاه امام رضا(ع)، افزون بر آرامش روحی و روانی و سعادت اخروی، تجدید میثاق و وفای به عهدی است که برعهده شیعیان و پیروان آن حضرت می باشد آنچنانكه در حديثي از امام رضا(ع) نقل شده است که فرمود :
"إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الْأَدَاءِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ وَ تَصْدِيقاً بِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَة"(۳) همانا براى هر يك از امامان بر گردن دوستان و شيعيانش حقى است و يكى از لوازم وفاى به عهد و اداى اين حق زيارت مرقدهاى ايشان است و هر كس با رغبت آنان را زيارت كند و به آنچه آنان آورده ‏اند تصديق كند، روز قيامت امام ها شفيع او خواهند بود" لذا بر فرض بنا به برخی از مصالح، زیارت امامی خاص دارای ثواب زائد باشد، دلیل بر ترک وظیفه یا ترک ثواب از جانب زیارت امام دیگر نیست.

۳- فارغ از تمام آنچه بیان شد زیارت هر کدام از ائمه دارای آثار و برکات خاصی است که معلوم نیست با زیارت امام دیگر این اثر به دست آید، لذا در روایات برای زیارت برخی از ائمه(ع)آثار و برکاتی ذکر شده که برای دیگری ذکر نشده است آنچنانکه زراره در حدیثی از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود"إِنَّ لِزُوَّارِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَضْلًا عَلَى النَّاسِ قُلْتُ وَ مَا فَضْلُهُمْ قَالَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ قَبْلَ النَّاسِ بِأَرْبَعِينَ عَاما"در روز قيامت براى زوّار حسين بن على عليهما السّلام بر ساير مردم فضيلت و برترى مى‏باشد. عرض كردم: فضيلتشان چيست؟حضرت فرمودند: پيش از ديگران و چهل سال قبل از آنها به بهشت داخل مى‏شوند در حالى كه مردم در حساب و موقف مى‏ باشند"(۴) لذا هر یک از ائمه دارای آثار و برکات خاصی می باشند لذا اگر در برخی از موارد زیارت امام دیگر دارای اهمیت می شود اما از مقام و عظمت زیارت امام دیگر نمی کاهد.

پی نوشت ها:
۱- مرحوم ميرزاي قمي، مفاتيح الجنان، آداب زيارت امام حسين(ع)،آداب بيستم،ص ۷۷۰.
۲- محدث اربلى، كشف الغمة في معرفة الأئمة، چ بنی هاشمی، تبریز ،۱۳۸۱ ق ، ج ۲ ص ۳۲۹.
۳- مرحوم کلینی، الكافي، چ دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۳۶۵ ه ش،‌ ج ۴ ص ۵۶۷.
۴- ابن قولويه،‏ كامل الزيارات، چ مرتضوى، نجف ۱۳۵۶ ق، ص۱۳۷.