عمر دقیق سلمان فارسی چند سال است؟

درباره مدت عمر سلمان فارسی، در تاریخ وفات وی، اختلاف نظرهای تاریخی زیادی وجود دارد، که مواردی از آن را آورده، و مورد بررسی قرار می دهیم:

۱ - شیخ طوسی، سلمان را از معمرینی دانسته، که حضرت عیسی (ع) را درک نموده(۳۰)و در این صورت، سلمان ۵۰۰ سال عمر کرده است(۳۱).
۲ - در روایتی که ازپیامبر (ص) وارد شده، سلمان دارای ۴۵۰سال عمر، معرفی شده است(۳۲).
۳ - سید مرتضی، و شیخ طریحی می نویسند: از آثار و اخبار استفاده می شود، که سلمان ۳۵۰ سال زندگی کرده است(۳۳).
۴ - مورخان زیادی، مدت حیات سلمان را ۲۵۰ سال دانسته اند(۳۴).
۵ - شیخ عبدالله سبیتی، می گوید: برای من ثابت شده: سلمان بیش از هشتادسال زندگی نکرده است(۳۵)تا با این نظریه بتواند سلمان را در سن و سالی معرفی کند، که قابلیت ازدواج را داشته باشد، زیرا به نظر «ابن اثیر» در کتاب «الکامل » ازدواج سلمان، با سنینی که در بالا آمده بود، بعید به نظر می رسد(۳۶).

اما به نظر «محدث نوری » نظریه ۲۵۰ سال معتبر تر به نظر می رسد(۳۷)چنانکه «ابن عبدالبر» در کتاب «الاستیعاب » ج ۲، ص ۱۹۵، ابن اثیر جزری، در اسد الغابة، ج ۲، ص ۳۲۲، السیرة الحلبیة، ج ۱، ص ۱۹۵، صفوة الصفوه، ج ۱، ص ۵۵۵، مجالس المؤمنین، ج ۱، ص ۲۰۸، الاصابة، ج ۲، ص ۶۲، الغدیر، ج ۷، ص ۲۸۲، و الدرجات الرفیعة، ص ۲۲۰، نظریه ۲۵۰ سال را، معتبرتر و قابل قبول تر شمرده اند.
البته، ۲۵۰ سال زندگی کردن هم، چیز فوق العاده است، و به همین جهت موضوع طول عمر سلمان، مانند تاریخ وفات و سایر مسایل زندگی وی، برای افرادی چون پروفسور «لوئی ماسینیون » شگفت انگیز و موضوع درهم پیچیده بوده، و او را به قضاوتهای ناروا کشانده است(۳۸).

اما با توجه به دو موضوع، شگفتی «ماسینیون » و دیگران بر طرف می شود:

الف - این تنها «سلمان فارسی » نیست که عمر طولانی داشته است، بلکه به گواهی قرآن کریم و اعترافهای تاریخی، افراد زیادی «معمرین » و دراز عمرها معرفی
شده اند، که از جمله آنان، افراد زیر را می توان نام برد:
به بیان قرآن کریم، حضرت نوح پیامبر (ع) ۹۵۰ سال در میان امت خویش زندگی کرد(۳۹).
در تاریخ هم می خوانیم: آدم (ع) ۹۳۰ سال، سلیمان بن داود ۷۱۲ سال(۴۰)، ابراهیم (ع) ۲۰۰سال(۴۱)، شیث (ع) ۹۱۲ سال، لوط (ع) ۷۳۲ سال و ادریس (ع) ۳۰۰ سال(۴۲).
انوش بن شیث ۹۶۰ سال، متوشلح ۹۶۰ سال(۴۳)و جمشید ۱۰۰۰ سال عمر کرده اند(۴۴).
شیخ طوسی هم از افراد فراوانی نام می برد، که عمرهای طولانی بیش از ۲۰۰ سال داشته اند(۴۵).

ب - موضوع دیگر این است که، همانطور که در خلال فص لهای گذشته این کتاب مطالعه کردیم، سلمان فارسی یک شخصیت از هر جهت فوق العاده ای بوده، و شیخ الرئیس، بوعلی سینا هم در کتاب «اشارات » باب «مقامات العارفین » می گوید: برای عارفان، خوارق عاداتی هست، که آنانکه عارف به آن نیستند، آن را ناممکن می شمارند، ولی آن کس که عارف است، آن خوارق عادات را دلیل عظمت وبزرگی می داند(۴۶).
آری، سلمان حکیم از این عارفان بوده، خصوصیات فوق العاده ای داشته، وامام صادق (ع) هم فرموده است: پیوسته پیامبر (ص) و امیر مؤمنان (ع) به سلمان مطالبی می آموختند و سخنانی از اسرار پنهانی علوم خدایی را در میان
می گذاشتند، که دیگران از فهم آن ناتوان بودند، و طاقت تحمل آن را نداشتند(۴۷).

بنابراین، با توجه به اینکه از تاریخ ولادت سلمان فارسی، هیچگونه اطلاعی به دست نیاوردیم، اما با استناد به نظریه عموم مورخان مدت عمر او را ۲۵۰ سال پذیرفتیم، و تاریخ وفات آن بزرگوار را، هشتم ماه صفر سال ۳۵ هجری در «مداین » انتخاب کردیم، بسیاری از اختلافها به وحدت نظر تبدیل می شود.
اضافه بر این، با توجه به فوق العاده بودن شخصیت سلمان حکیم، چون بسیاری از معمرینی که در بالا معرفی شدند، اشکال «شیخ عبدالله سبیتی » و «ابن اثیر» در مورد «شگفتی از توانایی سلمان برای ازدواج » برطرف می گردد.
/۱۷/

پی نوشت:
۳۰. الغیبة، ص ۷۹؛ ۳۱. نفس الرحمن، ص ۶۴۹؛ ۳۲. نفس الرحمن، ص ۶۵۰؛  ۳۳. نفس الرحمن، ص ۶۵۰، مجمع البحرین، ص ۳۰۹ - .۳۴. نفس الرحمن، ص ۶۵۰؛  ۳۵. سلمان الفارسی، ص ۱۳۶؛ ۳۶. سلمان الفارسی، ص ۱۳۶؛ ۳۷. نفس الرحمن، ص۶۵۰؛ ۳۸. رجوع شود به: سلمان پاک، ص ۱۰۵ - ۱۱۸؛  ۳۹. سوره عنکبوت، آیه ۱۴؛ ۴۰. کمال الدین، ج ۱، ص ۲۰۲؛ ۴۱. تاریخ الامم و الملوک، ج ۱، ص۱۶۰؛ ۴۲. مروج الذهب، ج ۱، ص۴۹-۵۷؛  ۴۳. همان۴۴. ترجمه تاریخ طبری، ج ۱ ص ۸۰۷؛ ۴۵. الغیبة، ص ۷۹؛ ۴۶. فتاوی صحابی کبیر سلمان، ص ۶۴۷، الاشارات و التنبیهات، ج ۳، ص ۳۶۴، ترجمه قدیم الاشارات والتنبیهات، ص۱۷۳؛ ۴۷. سفینة البحار، ج ۱، ص ۶۴۶.