چرا در زمان غیبت آقا امام زمان نباید ایشان را با نام( م ح م د ) یاد نکنیم؟

در زمان پيامبر گرامي اسلام احاديثي از ايشان نقل شده كه فرمودند :فرزندي از فرزندان من ظهور مي كند كه اسم او اسم من و كنيه او كنيه من است. امام حسن عسكري (ع) اسم فرزند خود را (م ح م د) گذارد. اما وضع به گونه اي فراهم شد كه به حسب ظاهر امام زمان را به اين نام صدا نزنند ، زيرا اين امر خطر جاني وي را در پي داشت. به خاطر حفظ جان امام از نام بردن وي نهي شده است. در روايات نيز به همين مطالب اشاره شده است.
در اصول كافي رواياتى آمده كه از بردن نام حضرت و مشخص كردن مكان ايشان نهى كرده است.
« سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيَّ ع يَقُولُ الْخَلَفُ مِنْ بَعْدِي الْحَسَنُ فَكَيْفَ لَكُمْ بِالْخَلَفِ مِنْ بَعْدِ الْخَلَفِ فَقُلْتُ وَ لِمَ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ قَالَ إِنَّكُمْ لَا تَرَوْنَ شَخْصَهُ‏ وَ لَا يَحِلُّ لَكُمْ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ فَقُلْتُ فَكَيْفَ نَذْكُرُهُ فَقَالَ قُولُوا الْحُجَّةُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ سَلَامُهُ ؛
امام هادي(ع) فرمود:‌با جانشين فرزندم حسن، چگونه خواهيد بود؟ او را نخواهيد ديد و نام بردن او جائز نيست. پرسيدند: پس چگونه از او ياد كنيم؟ حضرت فرمود:‌بگوييد: حجّت آل محمد درود خدا بر او ».(۱)
« عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّالِحِيِّ قَالَ سَأَلَنِي أَصْحَابُنَا بَعْدَ مُضِيِّ أَبِي مُحَمَّدٍ(ص) أَنْ أَسْأَلَ عَنِ الِاسْمِ وَ الْمَكَانِ فَخَرَجَ الْجَوَابُ إِنْ دَلَلْتُهُمْ عَلَى الِاسْمِ أَذَاعُوهُ وَ إِنْ عَرَفُوا الْمَكَانَ دَلُّوا عَلَيْهِ؛(۲)
ابوعبدالله صالحى مى گويد: دوستان ما بعد از شهادت امام عسكري (ع) از من درخواست كردند از اسم و مكان حضرت سؤال كنم. جواب آمد: اگر آنان را بر اسم او راهنمايى كني، آن را پخش مى كنند. اگر مكان او را معيّن كني، دشمنان را به آن جا راهنمايى مى كنند.
بر همين اساس است كه برخي باور دارند در زمان غيبت كبري - به دليل اينكه جان امام در خطر نيست -بردن نام حضرت اشكالى ندارد. چون امروزه تمامى افراد نام حضرت را مى دانند حتّى علماى اهل سنّت نام ايشان را در كتاب هاي شان آورده اند. نوشتن و گفتن نام حضرت چه به طور خصوصى يا در محافل عمومى اشكالى ندارد.(۳)برخي از عالمان ديني احاديثي را كه بر عدم جواز نام بردن امام زمان دلالت دارند، مخصوص دوران غيبت صغري مي‌دانند و ياد نام ايشان را در غيبت كبري جائز مي‌دانند.(۴)
البته برخي ذكر نام حضرت را - در زمان غيبت كبري را - نيز جائز نمي‌دانند، زيرا در اين روايات از جمله در توقيعي (نامه) حضرت حجّت (ع) مي­فرمايد: « هر كس مرا نام ببرد، بين مردم ملعون است».( ۵). در برابر اين عقيده، بعضي مي­گويند منع توقيع مربوط به دوره غيبت صغري است.
در مجموع به نظر مى رسد بردن نام ايشان الان مشكلي ندارد، مگر اينكه بخواهيم احتياط كنيم.

پي نوشت ها:
۱. مرحوم كليني، اصول كافي، انتشارات دارالكتب الاسلاميه، ج۱، ص۳۳۳.
۲. همان.
۳. مجلة‌حوزه، شمارة ۷۰ - ۷۱، ص ۹۰، با تلخيص و اضافات.
۴. همان.
۵. صدوق، كمال­الدين و تمام ­النعمة، قم، مؤسسة نشر إسلامي وابسته به جماعة مدرسين، ص۶۴۸.