آیا در اسلام کشتن حیوانات جایز است؟

در اسلام حقوق متعددی برای حیوانات بیان شده است. و یکی از موارد محاسبه الهی در روز قیامت، حقوق حیوانات می باشد.[۱]  تا آنجا که از جهنمی شدن انسانی به خاطر بستن حیوان و ممانعت از آب خوردن آن تا حد مرگ، سخن گفته شده است.[۲]

دستورات اسلام درباره حیوانات طیف وسیعی دارد از مواردی چون:

نهی از قطع اعضاء حیوانات[۳]  نهی از جنگ انداختن حیوانات[۴]  نهی از زدن به صورت حیوان[۵]  نهی از ذبح حیوان در پیش چشم حیوان دیگر[۶]   حتی نهی از نشستن در پشت حیوان در حال سخن گفتن و عدم حرکت[۷]   و نهی از دشنام دادن و لعن حیوان[۸]

تا لازم بودن آب و غذای حیوانات به گونه ای که طبق مسلمات فقهی، اگر آب به اندازه وضوء یا رفع عطش سگی باشد، باید آب را به حیوان داد و حتی گفته شده، آب بینی گوسفند هم پاک شود[۹] (شاید به خاطر راحت شدن تنفس حیوان)

اما انسان همیشه باید مرز بین افراط و تفریط را بیابد. که حرکت بر مدار افراط یا تفریط، عمل جاهلان است. [۱۰]حیوانات اگر چه شعور دارند، و حقوق بسیاری برای آنها ثابت شده است، اما نه شعور آنها در حد شعور انسان است و نه آنکه حقوق شان به اندازه حقوق انسان می باشد. و نه آنکه نیازهایشان به مثابه نیازهای انسان است.

لذا اجازه داده شده است که برای جلوگیری از آزار دیدن توسط حیوانات موذی، آنها را از بین ببریم. و همچنین برای رفع نیازهای ضروری بدن، بعضی از حیوانات را با شیوه منطقی، ذبح کرده و از گوشت آنها استفاده کنیم. اما اگر حیوانی بی آزار است، از کشتن و  آزار او نهی شده ایم. [۱۱] و حتی شکاری که بدون نیاز و از روی تفریح باشد، نیز حرام اعلام شده است.

بنابراین نه شیوه افراطی در مقابل حیوانات صحیح است که بعضی حیوان را مثل یکی از اعضای خانواده خود حساب کرده و حتی آن را در رختخواب خود می خوابانند! و فکر می کنند حیوان نیز به مثابه و هم شکل انسان نیازهای عاطفی دارد. یا از خوردن گوشت آن هم اجتناب می کنند. و نه شیوه تفریطی صحیح است که بدون دلیل منطقی و موجه، آسیبی به حیوانی رسانده شود. [۱۲]

به هر حال دنیا دار تزاحمات است. حیوانات از گیاهان و حیوان های دیگر تغذیه می کنند. و چرخه غذایی بین حیوانات که از خوردن حشرات شروع می شود، تا به خورده شدن توسط حشرات امتداد می یابد. و چیزی برای باقی ماندن در دنیا، ایجاد نشده است. دنیا محلی برای آزمایش است و انسان باید در همین مسیر قرار گرفته و آنچه متناسب با این امتحان است را رعایت نماید.




[۱] - نهج البلاغه، خطبه ۱۶۷

[۲] - بحارالانوار، ج ۶۴، ص ۲۶۸

[۳] - المجازات النبوية، ص: ۳۶۵

[۴] - من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۶۰

[۵] - تفسير العياشي، ج‏۲، ص: ۲۹۴

[۶] - الكافي ج‏۶، ص: ۲۳۰

[۷] - الكافي،  ج‏۶، ص: ۵۳۷

[۸] - هداية الأمة إلى أحكام الأئمة عليهم السلام، ج-۵، ص: ۱۲۲

[۹] - الكافي ، ج‏۱۳، ص: ۲۸۴

[۱۰] - نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره ۷۰

[۱۱] - الكافي ، ج‏۶، ص: ۲۲۴

[۱۲] - برای مطالعه بیشتر: http://marifat.nashriyat.ir/node/2627

 

کلمات کلیدی: 

نظرات