آیا انسان ها قبل از حضرت آدم هم شیطان داشته اند؟

معمولا وقتی سخن از شیطان است، منظور سر دسته شیاطین یعنی ابلیس است. و ابلیس تا قبل از خلقت حضرت آدم، اغواگری نداشته بلکه در زمره ملائک مقرب خدا بوده است.
اما درباره انسان های قبل از حضرت آدم، باید توجه داشت که دانش این مساله، جزئی از عالم غیب است. و دست ما از از اخبار غیب کوتاه است و جز به آن مقدار که به ما تعلیم داده اند، چیزی نمی دانیم:
«ما كانَ اللَّهُ لِیُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَیْبِ؛[آل عمران/۱۷۹] خدا همه شما را از سر غیب آگاه نسازد.»

ما تنها از این مطمئن هستیم که انسان هایی قبل از حضرت آدم (ع) بوده اند، اما همه جزئیات زندگی آن ها و گمراهی ها و سبب هایشان را نمی دانیم.
محمد بن مسلم مى‏ گوید: از امام باقر (ع) شنیدم كه فرمود: خداوند از وقتى كه زمین را آفرید، در آن هفت عالم آفرید كه هیچ كدام از آنها از فرزندان آدم نبودند، خداوند آنها را از روى زمین آفرید و آنها را یكى پس از دیگرى با عالمى كه داشتند در زمین سكونت داد، آنگاه خداوند آدم پدر بشر را آفرید و فرزندان او را از او آفرید.[۱]

ابو حمزه ثمالى گفت از حضرت زین العابدین علیه السّلام شنیدم میفرمود خداوند محمّد و علی و پاك فرزندانش را از نور عظمت خود آفرید و آنها را بصورت شبح قرار داد قبل از آفرینش مخلوقات سپس فرمود تو خیال میكنى خداوند جز شما چیزى نیافریده بخدا سوگند هزار هزار آدم و هزار هزار عالم آفرید كه تو در آخرین عالم قرار گرفته‏اى.[۲]

[۱]. خصال ج ۲ ص ۳۵۹.
[۲]. بحار الانواز ج ۲۵ ص ۲۵.