چند کودک و نوجوان در کاروان امام حسین(ع) و در کاروان اسرا حضور داشتند؟

در رابطه با اينكه در ميان كاروان ابا عبدلله الحسين-عليه السلام- چند كودك و نوجوان شركت داشتند، شايد بتوان گفت كه ارائه آماري دقيق امري ناممكن باشد، ولي مي توان با مراجعه به منابعي كه حادثه عاشورا را مورد بررسي قرار داده اند اطلاعاتي هر چند اندك در اين باره بدست آورد.
كودكان و نوجواناني كه در روز عاشورا به شهادت رسيده اند:
طبق نقل مرحوم سيد بن طاووس در كتاب لهوف كودكان و نوجواناني كه در روز عاشورا كشته شده اند عبارتند از:
۱- قاسم بن حسن المجتبي(ع) كه مشهور اين است كه ۱۳ ساله بود.
۲- عبدالله بن الحسين؛ طفل شيرخوار. كه ظاهراً همان علي اصغر مي باشد.
۳- عبدالله بن الحسن،كودك نابالغ امام حسن مجتبي(ع) كه كنار امام حسين(ع)به شهادت رسيد.[۱]

مرحوم شيخ عباس قمي هم در كتاب نفس المهموم به شهادت اين كودكان و نوجوانان اشاره كرده است.[۲]

كودكان و نوجوانان در كاروان اسرا:
مرحوم شيخ عباس قمي دركتاب «نفس المهموم» مي گويد: «ابن عبدربه» دركتاب العقدالفريد، «ج۴ص۳۸۵»گويد: دوازده پسر بچه از بني هاشم اسير شدند كه در ميان آنان محمدبن حسين و علي بن الحسين بود. همچنين در ميان اسيران امام محمد باقر(ع) هم حضور داشتند كه آن زمان چهار سال داشتند.از ديگر نوجوانان فاطمه بنت الحسين(ع)بود.[۳]
مرحوم سيدبن طاووس درلهوف مي فرمايد: در ميان اسيران زيد و عمرو، فرزندان امام حسن(ع) بودند.[۴]
همچنين حضرت مسلم داراي چند فرزند بوده كه همراه سيد الشهدا(ع) در كربلا بودند، و دو پسركوچك مسلم بن عقيل را هم به اسارت گرفتند، و دركوفه به شهادت رسيدند.[۵]
علاوه بر اين تعداد از كودكان و نوجوانان كه در روز عاشورا به شهادت رسيده اند،و يا زنده مانده و در ميان اسرا حضور داشته اند، قطعاً تعداد ديگري هم حضور داشته اند كه بررسي دقيق تعداد و نام آنها با توجه به اختلافات زيادي كه در منابع تاريخي وجود دارد نيازمند يك تحقيق و بررسي دقيق و طولاني است.

[۱]. لهوف، سيد بن طاووس، ترجمه دكتر عقيقي بخشايشي، چاپ دوم۱۳۷۸،ص۱۳۳-۱۴۱.
[۲]. نفس المهموم، شيخ عباس قمي، ترجمه علي نظري منفرد، ص۴۲۳ و۳۹۳.
[۳]. نفس المهموم، ترجمه علي نظري منفرد، ص۴۷۴.
[۴]. لهوف، همان.
[۵]. منتهي الامال، تك جلدي، ص۴۴۱.