عالمان دینی بیشتر به جامعه خدمت کرده اند یا کافران نجس؟

باید به چند مساله توجه کرد:
۱- منظور از کافران نجس کیست؟ مثلا کسانی به شکل حرفه ای آدم می کشند و کافر و نجس هستند. یا بعضی از کفار نجس، که به دنبال چپاول دارایی دیگران هستند! آیا اینان خدمت کننده به بشر تصور شده اند؟ یا منظور دانشمندان علوم تجربی است که برای متلک اندازی کافر و نجس خوانده شده اند؟ اگر منظور دانشمندان علوم تجربی است، همه آنها کافر نیستند و اگر کسی به دنبال حقیقت باشد، نباید مقایسه ای غیر واقعی و شیطنت آمیز مطرح کند.

۲- دانشمندان علوم تجربی که بخشی از آنها بی دین هستند، در چه فضایی می توانند به بشریت خدمت کنند؟ آیا اگر دانشمندان علوم انسانی ( که عالمان دینی در همین رشته تخصص دارند) بستری را مهیا نکرده باشند و حداقل هایی از انسانیت را بسط نداده باشند، اختراعات و تکنولوژی اندک فایده ای برای انسان دارد؟ مثلا فرض کنیم کسی در منطقه ای زندگی می کند که منطقه جنگی اعلام شده و دائم مورد تهاجم است، این شخص چقدر از ماشین لباس شویی و فریزر و خودرو بهره مند می شود؟

۳- اگر دانشمندان علوم تجربی به مسائل انسانی بی تفاوت باشند، آیا اختراعاتشان بیش از آنکه مفید باشد، مضر نمی شود. مثلا هواپیمایی که می تواند سرعت حمل و نقل را زیاد کند، حمل کننده بمب هایی نمی شود که در چند لحظه دهها هزار انسان را خاکستر می کند؟

پس تا بدین جا مشخص می شود که اختراعات و اکتشافات مادی که ثمره تلاش دانشمندان علوم تجربی است، تنها زمانی ارزش دارد که دانشمندان علوم انسانی کار خودشان را درست انجام داده باشند.
و نباید از بسترهای ضروری که دانشمندان علوم انسانی می آفریند، غفلت کرد و فقط حلقه آخر تلاش های علمی را دید.

در کنار اینها و پس از مشخص شدن نقش ریشه ای علوم انسانی، توجه به جهت علوم انسانی هم مهم می شود. از دل فلسفه نیچه ممکن است هیتلری به وجود بیاید که برای رسیدن به ابرمرد، انسان های بی گناه زیادی را نابود کند و دانشمندان علوم تجربی را هم برای ضربه زدن به بشر، به کار گیرد.

اما علوم انسانی ای که علمای دین حق، آن را نشر می دهند و به دنبال بسط اخلاق و انسانیت هستند، نه تنها این دنیا را آباد می کنند، بلکه وسعت ابدی زندگی اخروی انسان را هم آباد می کنند.

و اینجاست که شرف و فضیلت علوم دینی، خود را نشان می دهد.