هنگام احتضار چشم برزخی انسان بینا شده و صورت ملکوتی عقاید و اعمال و رفتار خود را مشاهده کرده و بهشت یا دوزخ برزخی را که برای خود تدارک دیده است، می بیند. مؤمن چون نیکوکار بوده و به عقاید برحق و اخلاق صالح خود را آراسته، در لحظات مرگ چشم برزخی‌اش باز شده و نعمت های آخرتی برای خود را دیده و اولیا و محبوب‌هایش یعنی رسول خدا و امامان علیهم السلام را می بیند و با دیدن آنها شاد و خرم از دنیا می رود.
