اهمیت خودشناسی رابیان کنید؟

حضرت علی (ع) می فرمایند: مَعْرِفَةُ النَّفْسِ أَنْفَعُ الْمَعَارِفِ؛[۱] خود شناسی، پر سود ترین معرفت هاست.

کمال هر موجودی استفاده کامل از استعدادهای ذاتی و شکوفا کردن آن، و رسیدن به بالاترین حد ممکن است، و طبیعتا چنین اقدامی بدون خود شناسی ممکن نیست. انسان اگر توانایی های خود را کشف کند، می تواند در نقطه اوج قرار بگیرد. و الا ممکن است به پایین ترین مراتب راضی شده و تمام همتش صرف گذران یک زندگی تحمیلی باشد. با توجه به این حقیقت، خود شناسی، علم و معرفت لازمی برای رسیدن به کمال و سعادت است. و از طریق فهم اهمیت مساله سعادت نیز می توانیم، اهمیت خودشناسی را بیابیم. مطابق این سخن فرقی نمی کند که شخص معتقد به دین باشد یا اینکه در زندگی خود دین را دخیل نداند، و در هر دو صورت خودشناسی مساله ای بسیار ضروری است.
و اگر ضرورت دین داری را کشف کرده باشیم، مساله بسیار شفاف تر خود را نشان می دهد. چون با درک ارتباط وثیق بین دین داری و خودشناسی می توانیم اهمیت خودشناسی را بفهمیم.

كَیْفَ الطَّرِیقُ إِلَى مَعْرِفَةِ الْحَقِّ فَقَالَ ص مَعْرِفَةُ النَّفْس؛[۲]‏ از پیامبر (ص) پرسیدند که چگونه خدا را بشناسیم، حضرت فرمودند از طریق خود شناسی.

کسی که خودش را بشناسد، خود را ارزان نمی فروشد:
على علیه السّلام فرمودند: آیا آزاد مردى نیست كه این پس مانده را به اهلش برگرداند بهاى شما فقط بهشت است، و آن را جز به بهشت نفروشید.[۳]
و در این زمینه باید در معنای حقیقی خود شناسی نیز تامل کرد. و به مسائل بسیاری که قابل طرح است توجه نمود. از مسائل ساده ای نظیر اینکه، خود شناسی، شناختن شناسنامه ای نیست، تا اینکه خود شناسی بطون و لایه های مختلفی دارد و از آیت قرار گرفتن برای اثبات خدا، تا تجلی تام جلوه الهی شدن خلیفه الله را در بر می گیرد.

[۱]. تصنیف غرر الحكم و درر الكلم ص ۲۳۲.
[۲]. بحار الأنوار ج‏۶۷ ص ۷۲.
[۳]. بحار الانوار ج‏۷۰ ص ۱۳۲.