شهر سوال ـ غیبت آن است كه عیب پنهانی كسی را پشت سر او بگویند. اگر صفت ناروا در شخصی باشد یا كاری انجام داده باشد كه گناه است و دیگران از آن بی اطلاع اند و دوست ندارد كسی آن را برای دیگران بازگو كند، بازگو كردن آن پشت سر او برای دیگران غیبت است. که غیبت هم برای گوینده و هم برای شنونده حرام است.
اخلاق و عرفان
چطور می توان فهمید كه خداوند از ما راضی است؟
شهر سوال ـ به نظر شما آیا میتوان با مقداری عمل نیك كوتاه و ناقص و مشتی عبادت ناچیز كه نه در شأن پروردگار عالم است و نه ذره ای از حق عبادت او را ادا میكند و تازه آن هم واقعاً به خاطر خدا نیست، بلكه از سر عادت یا ترس از جهنم و امید بهشت، حق شكر نعمت او را گزارد یا رضایت او را فراهم ساخت؟!
راههای مبارزه با هواهای نفسانی چيست؟
شهر سوال ـ مشارطه: آن است كه با خود عهد كند و پیمان ببندد كه در انجام وظایف كوتاهی نكرده و از دستورهای شرع تجاوز ننماید. این عهد و پیمان در صورتی مؤثر است كه هر روز تجدید شود، تا آن گاه كه به صورت ملكه در آید. بهترین ساعات برای مشارطه صبحگاهان بعد از ادای فریضه است.
فرق غرور و فخرفروشی و عزت نفس چیست؟
شهر سوال ـ در واقع باید ما مراقب باشیم که هر نعمت از کجا آمده و برای چه آمده است و آمدنش چه تبعاتی دارد. اگر نعمت را از خدای متعال ندانیم و آن را از خودمان بدانیم، مبتلا به عجب می شویم. اگر نعمت را از خدا بدانیم اما آن را حق قطعی خودمان بدانیم که همیشه باید برای ما ثابت باشد، دچار کبر شده ایم! و اگر تبعات نعمت و وظایفی که بر دوش ما می گذارد، نبینیم، دچار غرور شده ایم.
چگونه عصبانیت خودمان را کنترل کنیم؟
شهر سوال ـ از خود ارزندگیهای نابجا و شخصیت قائل شدن بیش از اندازه برای خود اجتناب ورزید و تنها هنجارها را رعایت کنید و لذا به سراغ رفتارهای متواضعانه همانند تقدم در سلام، همنشینی مناسب با افراد پایینتر، ابراز ارادت به کوچکترها، مصافحه و احوالپرسی با دیگران به خصوص طبقه پایینتر، تفریح و صحبت با دیگران اقدام کنید.
چه کنیم که بهترین باشیم؟
شهر سوال ـ انسان كامل از دیدگاه اسلام، انسانی نیست كه از جامعه و وظایف اجتماعی بریده و جدا شده و برنامه ریاضت و عبادت برای خود قرار داده است، شخصیت انسان كامل در درون جامعه و خالص نمودن اعمال و نیات برای خداوند شكل میپذیرد.
توكل واقعی به خدا چگونه است؟
شهر سوال ـ برای تحقق توکل واقعی باید معرفت و شناخت و ایمان خود را به خداوند و علم و قدرت و رحمت او بیشتر نماییم و با اعمال نیک و شایسته ریشه درخت ایمان را عمیق و استوار نماییم و با چنین معرفت و ایمانی واگذاری کار به خدا و انتخاب او به وکالت در امور مختلف کار چندان سختی نخواهد بود و مشکل اصلی همان مسأله عدم شناخت درست و عمیق و نبود ایمان سرشار و نقش آفرین است.
منظور حدیث از اینکه عشق مایه گرفتاری هاست، چیست؟
شهر سوال ـ مورد دیگر برای جناب سلمان فارسی (ره) مشاهده می شود كه پیامبر اكرم(ص) فرمود: "بهشت بیشتر به سلمان عشق می ورزد تا سلمان به بهشت".[۲]
چرا عدهاي با اینکه آدمهای مومنی هستند گناه میکنند؟
شهر سوال ـ گروهى از افراد، از آن رو که اساسا انسانهاى بىایمانى هستند و یا اگر اعتقادى دارند از قوت لازم برخوردار نیست، تن به گناه مىدهند. بدیهى است که چنین افرادى هنگامى که لذتها و خوشىهاى زندگى دنیا را با دستورهاى دینى در تعارض ببینند، نمىتوانند اوامر و نواهى اولیاى دین را بر خواستههاى خود، مقدم بدارند و از لذایذ نفسانى و حیوانى خود چشم بپوشند، بر مراد خود سوار مىشوند و از ارتکاب هیچ معصیتى فرو گذارى نمىکنند.
آیا دعای افراد گناهکار هم مستجاب میشود؟ شرایط قبولی دعا چیست؟
شهر سوال ـ خداوند تبارک و تعالی هر دعایی را مقرون اجابت قرار داده است.«وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِى عَنِّى فَإِنّى قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الْدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِى وَ لْيُؤمِنُوا بِى لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ؛[بقره/۱۸۶. ]و هرگاه بندگانم از تو درباره من پرسند (بگو:) همانا من نزديكم؛ دعاى نيايشگر را آنگاه كه مرا مىخواند پاسخ مىگويم. پس بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان آورند، باشد كه به رشد رسند.»
برای پرهیز از غیبت چه باید کرد؟
شهر سوال ـ شناخت هر یک از عناصر سه گانه، به گونه ای در معالجه بیماری غیبت تأثیر نافذ و نافعی دارد. شناخت آفات و آسیب هایی که غیبت بر روان انسان وارد می کند و آگاهی از آثار منفی آن بر سرنوشتش در دنیا و آخرت و کیفر و عذاب های آن، باعث پیدایش تذکر و تنبّه، و خوف و خشیت می گردد.
توریه و مستثنیات دروغ چیست؟
شهر سوال ـ اما بدی و زشتی دروغ، در مواردی رنگ می بازد! چون اگر دروغ برای از بین بردن اعتماد عمومی، قبیح شمرده شده است، در جایی که امنیت عده ای بیجا به خطر افتاده، حفظ این امنیت، از حفظ اعتماد مهم تر است. و مواردی نظیر این وجود دارد که ما باید برای درکی جامع در این باره، استثناهای دروغ را از دین الهی اخذ می کنیم. چون نقص فهم بشری، اعتماد به آن را در این زمینه ها، غیر ممکن می سازد. علاوه بر آنکه ممکن است منافع انسانی سبب شود، عده ای با مغالطه و شیادی، احکام اخلاقی را به نفع طبقه ای تغییر دهند.