کلام و عقاید

شهر سوال ـ حضرت می فرمایند: اگر باطل با حقّ در نیامیزد، حقیقت جو آن را شناسد و داند، و اگر حق به باطل پوشیده نگردد، دشمنان را طعنه زدن نماند. لیكن اندكى از این و آن گیرند، تا به هم در آمیزد و شیطان فرصت یابد و حیلت برانگیزد تا بر دوستان خود چیره شود.[۱]

شهر سوال ـ خدای متعال موجودی است که هیچ نقص و نیازی ندارد تا فرض شود که موجود دیگری، نقص و نیاز او را برطرف کند. پس اگر موجودی که شما فرض کرده اید، بخواهد مثل خدا باشد، نباید مخلوق باشد. در حالی که شما می خواهید هم مخلوق باشد و هم بی نیاز! و این یعنی تناقض، که هرگز امکان ندارد.

شهر سوال ـ ذات خدای متعال، با افعال و صفات فعلی او یکسان نیست. و در مباحث خداشناسی، همیشه بحث صفات ذاتی از صفات فعلی را جدا می سازند. اگر چه افعال الهی می تواند، نشانه هایی برای شناخت ذات باشد، اما معنای آیه و نشانه بودن، عینیت و یک چیز بودن فعل و ذات نیست.

شهر سوال ـ به هر تقدیر، با توجه به غایت آفرینش انسان و لزوم ((اختیار)) براى نیل به این غایت، انسان موجودى مختار آفریده شده است و براساس اصل عمومى علیت، پاره اى ازاعمال اختیارى او (که از سوء اختیارش ناشی مى شود) منشا بروز بلایا و مصیبتهایى مى گردد، اما مجموعه این امر، به ویژه با نظر به برخى فواید و آثار مثبت بلایاى مزبور، از چارچوب حکمت الهى خارج نیست. با توجه به اصول یاد شده، اینک به برخى فواید و نتایج مثبت شرور در حیات انسان نظر می کنیم که، با حکمت خداوند ناسازگار نیست و در هر مورد، نمونه اى نیز از آیات قرآن خواهیم آورد. پیش از آن، تذکر دو نکته سودمند است :

شهر سوال ـ براى روشن شدن مطلب، يادآور مى شويم كه : عصمت به صورت مطلق و گسترده، مربوط به گروه معدودى به نام انبيا و امامان است. ولى «عصمت نسبى» يعنى مصونيت در برابر برخى از گناهان، اختصاص به آن گروه نداردو بسيارى از انسانهاى شريف را نيز در بر مى گيرد، اين گروه از انسانها هر چند نسبت به تمام گناهان مصونيت ندارند ولى بدون شك نسبت به برخى از آنها داراى مصونيت بوده، نه تنها انجام نمى دهند، بلكه به فكر انجام آن نيز نمى باشند.