کلام و عقاید

شهر سوال ـ علامه طباطبایی نیز در ذیل این ایه توضیحی می فرمایند که ابهام مطرح شده را حل می کند: «رسول گرامیش دو جنبه دارد، یكى جنبه تشریع، بدانچه پروردگارش از غیر طریق قرآن به او وحى فرموده، یعنى همان جزئیات و تفاصیل احكام كه آن جناب براى كلیات و مجملات كتاب و متعلقات آنها تشریع كردند، و خداى تعالى در این باره فرموده:" وَ أَنْزَلْنا إِلَیْكَ الذِّكْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ[نحل/۴۴]، ما كلیات احكام را بر تو نازل كردیم تا تو براى مردم جزئیات آنها را بیان كنى"

شهر سوال ـ از همین رو زنای با کفار معنا دارد و کسی که با کافری زنا کند نیز حدود الهی بر او جاری می شود: اگر مرد مسلمانی با زن کافر ذمی زنا کند، حکم او همان حکم زنا با زن مسلمان است؛ یعنی اگر محصن باشد حکم او رجم (اعدام) است و اگر غیر محصن باشد، صد ضربه شلاق به او زده می شود، اما در مورد زن کافر حاکم شرع اختیار دارد که یا حکم اسلام را در باره او اجرا کند و یا او را به محکمه کفار می دهند تا بر طبق مذهب خودشان بر او حکم جاری کنند.[۲]

شهر سوال ـ ناآگاهی ای که دینداری را ایجاب می کند، از نوع نشناختن دلیل رعد و برق و کسوف و خسوف نیست. چون در دینداری انسان به عواملی متوسل می شود که هم عرض عوامل طبیعی نیستند! بلکه حتی اگر عوامل طبیعی را به نیکی بشناسیم، باز هم جای تمسک به دین و مفاهیم متعالی و مقدس آن باقی است.

شهر سوال ـ البته باید توجه داشت که در صورت مساوی بودن ایمان، یک انسان آزاد بر یک انسان برده، ارجحیت دارد. و کسی که با مساله برده داری در اسلام آشنا است، می تواند رمز این مساله را دریافت کند. چون در اسلام تمام راه های برده گیری بسته شده و تنها کسانی که به جنگ با مسلمانان می پردازند، برای تنبیه و ریشه کن کردن فتنه، یا کشته می شوند و یا به برده گی در می آیند. در واقع حکم برده گیری، یک حکم تنبیهی برای کسانی است که مرتکب خلاف شده اند. و به همین دلیل تفاوت منزلت اجتماعی بردگان با سایر انسان ها معنا دارد. و روشن است که همیشه شان اجتماعی یک زن آزاد، از زن برده بالاتر است و زن آزاد ارجحیت دارد. به همین خاطر در ازدواج نیز زن آزاد گزینه اول است:

شهر سوال ـ بنابراین رخ دادن تغییر در دستورات الهی، یا مقدرات او مطلبی قطعی و روشن است که قرآن به صراحت آن را بیان کرده است. اما این تغییرها به دلیل پشیمانی نیست و بیان این گونه سخنان از مقایسه خالق با خودمان است. که چون تغییرهای ما در بسیاری از موارد ناشی از اشتباه و پشیمانی است، تصور می کنیم که تغییرهای الهی نیز چنین است. در حالی که مومنین باید خدا را از این گونه تشبیه ها منزه بدارند و او را آن گونه که لایق است، تسبیح گویند.