شهر سوال ـ شکلی که برای روح به واسطه انتخاب ها و اعمالش ایجاد شده در دنیا نیز قابل دیدن هست. ولی برای کسانی که دچار حجاب نباشند و بتواند مرتبه دیگری از هستی را ببینند. و اینکه در قیامت شکل روح برای همه مشهود است، به این دلیل است که در آن دنیا همه پرده ها کنار می رود و تمام مراتب مکشوف می شود
کلام و عقاید
چرا در اسلام حکم به برده گرفتن اسرای جنگی شده است؟
شهر سوال ـ شاید دقت در سوال، شما را به جواب کافی برساند. بحث از کسانی است که در جهاد اسیر شده اند. جهاد در اسلام به چه هدفی است؟ آیا مثل زیاده خواهان قصد توسعه اراضی است؟ آیا قصد لذت بردن از حکومت برای عده بیشتری است؟ یا اینکه جهاد در اسلام تنها برای مقابله با زیاده خواهان است؟ کسانی که یا برای زیاده خواهی دست به سلاح می برند و به سرزمین های اسلامی حمله می کنند و یا اینکه مردم سرزمین خود را استعمار کرده و به تحمیق آن ها می پردازند تا حکومت خودشان را تثبیت کنند.
چرا برده داری (خرید و فروش انسان) در اسلام و قران مشروع است؟
شهر سوال ـ اشتباه اساسی در اشکال به بحث برده داری در اسلام عدم درک صحیح آن و اشتباه گرفتن آن با سایر برده گیری هاست در حالی که برده گیری در اسلام ممنوع است و به جز اسیران جنگی که اگر مغلوب نمی شدند حتما مسلمانان را می کشتند، کس دیگری به بردگی کشیده نمی شود. اما مسلمانان به آنها رحم نموده و بعد از اسارت، آنها را نمی کشد.
آیا فرشته ای به نام فتان القبور داریم؟
شهر سوال ـ و در کتاب بحار الانوار ۲۳۵ نیز درباره این فرشته این گونه توضیحی می دهد که کامل آن را تقدیم می کنم : «و رومان فتان گورها كه آزمایش كند و بازرسى نماید، این فرشته را در هیچ خبر معتبرى از شیعه جز این دعاء ندیدم ولى در اخبار مخالفین آمده، درزهرة الریاض از عبد اللَّه بن سلام است كه از رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله پرسیدم از نخست فرشته كه پیش از نكیر و منكر در گور بمیت وارد شود؟ فرمود: اى پسر سلام فرشتهاى باشد كه رویش چون خورشید بدرخشد بنام رومان كه بگور آید و مرده را بنشاند و باو گوید: كردار نیك و بد خود را بنویسد با انگشت خود بجاى قلم و آب دهن بجاى مداد بر قطعه از كفن خود بجاى كاغذ و كارهاى خویش را نویسد. و چون بكار بدش رسد شرم كند، فرشته گوید: اى خطا كار در دنیا از خدا شرم نكردى و كردى و اكنون شرم دارى و همه كار نیك و بد را در آن نویسد و فرمایدش در پیچ و مهر بنه، گوید مهر ندارم، گوید انگشت بزن و آن را در گردنش اندازد تا روز قیامت چنانچه خدا فرماید «و هر آدمى طائرش چسبیده بگردن او است تا آخر آیه» سپس منكر و نكیر آیند.
آیا هر سختی و مصیبتی در دنیا عقوبت گناهی است؟
شهر سوال ـ أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّى یَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذینَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُ اللَّهِ؛[۲] مىپندارید كه به بهشت خواهید رفت؟ و هنوز آنچه بر سر پیشینیان شما آمده، بر سر شما نیامده؟ به ایشان سختى و رنج رسید و متزلزل شدند، تا آنجا كه پیامبر و مؤمنانى كه با او بودند، گفتند: پس یارى خدا كى خواهد رسید.
با اینکه خداوند حاکم دادگاه است، چه نیازی به شهادت شاهدان وجود دارد؟
شهر سوال ـ خدای تعالی هیچ نیازی به شهادت شاهدهای دیگر ندارد. و این شهادتها برای تعیین حکم حاکم دادگاه قیامت (یعنی خدای عز و جل) نیست. بلکه شاید این شهادت ها خودش نوعی از عقاب و تنبیه مجرمان یا پاداش نیکوکاران باشد. چون منظور از شهادت در قیامت، همان شهادتی که ما در دادگاهای دنیا داریم نیست. بلکه این شهادت ها، شهادت های تکوینی هستند. یعنی همان گونه که تصویر در آینه به دلیل تکوین و ذات آن نشان داده می شود. در قیامت نیز پرده ها کنار می رود.
ممکنه شیطان در لحظات آخر عمر کسی را گمراه کند؟
شهر سوال ـ طبیعتا امداد الهی برای کسی است که از قبل راه شیطان را به روی خود باز نگذاشته باشد. پس آنان که می خواهند شیطان ایمانشان را نرباید، باید در لحظات حیات و خوشی خود، اقدامات مناسب را انجام دهند:
«إِنَّمَا سُلْطَنُهُ عَلىَ الَّذِینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِینَ هُم بِهِ مُشْرِكُون؛[نحل/۱۰۰] تسلّط شیطان تنها بر كسانى است كه او را به سرپرستى خود برگزیده اند، و آنها كه نسبت به او [خدا] شرك مى ورزند (و فرمان شیطان را به جاى فرمان خدا، گردن مى نهند)»
با اینکه خدا بی نیاز است چرا جهان را خلق کرده است؟
شهر سوال ـ بی نیازی خدا به این معنا است که کارهایش، برای منفعت و یا تکامل خود او نیست. (بر خلاف ما انسان ها که نیازمندیم و کارهایمان را برای رفع نیازهای خود انجام می دهیم) و این به معنای بی هدفی خدا نیست. و خدای عز و جل در افعالش هدف دارد و حکیمانه آن ها را انجام می دهد. و از آن جا که هدف او به خودش باز نمی گردد، تا نیازی از او را برطرف کند، پس باید فایده و منفعت افعال خدا، متوجه باقی خلق باشد. پس نکته اساسی این است که ما بین بی نیازی، با بی هدف بودن فرق بگذاریم. که غالبا این فرق مورد غفلت ما واقع می شود.
آیا جن را میتوان دید یا با آنها ازدواج یا رفت و آمد کرد؟
شهر سوال ـ همانگونه که از اسم جن روشن است، موجودی پوشیده است که احوالش برای ما خیلی روشن نیست. و همین پوشیدگی باعث شده است که مطالب راست و دروغ و خرافات بسیار با یکدیگر، مخلوط شوند. البته از ابهاماتی که در این زمینه هست، نباید نگران شد. چون این ابهامات در مقابل روحیه کنجکاوی ماست و واقعا نیازی به دانستن آنها نداریم.
روح انسان وحدت دارد یا کثیر است؟
شهر سوال ـ در بیان تکثر در عین وحدت به زبان ساده تر می توان گفت: تمایلات مادی و پست همزمان با تمایل به معنویات دو جنبه مختلف یک وجود هستند. و یک وجود است که به دلیل شئون مختلفش، این گرایشات را دارد. وقتی روح به جنبه تدبیر بدن مادی مشغول است، گرایشات مادی و پست دارد و هنگامی که به اصل و حقیقت خود نزدیک تر می شود، تمایلات معنوی دارد. البته نفس با تربیت و سلوکی که پیدا می کند، می تواند در یک جنبه قوی تر شده و جنبه های دیگر در آن ضعیف شوند. روح می تواند در مراتب طولی از نفس اماره دور شده و به نفس مطمئنه برسد و می تواند هم زمان با نفس اماره، سرزنش ها و کشش های نفس لوامه را نیز تجربه کند.
