چرا بزرگترین سوره قرآن به اسم بقره نام گذاری شده است؟

در آیات ۶۷ تا ۷۳ سوره بقره به داستانی از ماجراهای بنی اسرائیل اشاره شده است. و ماجرا از این قرار است که یکی از بنی اسرائیل به قتل می رسد:
«وَ إِذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً فَادَّارَأْتُمْ فیها وَ اللَّهُ مُخْرِجٌ ما كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ؛[بقره/۷۲] و (به یاد آورید) هنگامى را كه فردى را به قتل رساندید سپس درباره (قاتل) او به نزاع پرداختید و خداوند آنچه را مخفى مى ‏داشتید، آشكار مى ‏سازد.»

و خدای متعال برای روشن کردن قاتل از راه معجزه گونه، قاتل را معرفی می کند که گاوی را ذبح کنند و سپس عضوی از گاو را به شخص کشته شده بزنند تا زنده شود و قاتل خود را معرفی کند:
«فَقُلْنا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِها كَذلِكَ یُحْیِ اللَّهُ الْمَوْتى‏ وَ یُریكُمْ آیاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ؛[بقره/۷۳] سپس گفتیم: قسمتى از گاو را به مقتول بزنید! (تا زنده شود، و قاتل را معرفى كند.) خداوند این گونه مردگان را زنده مى ‏كند و آیات خود را به شما نشان مى ‏دهد شاید اندیشه كنید!»

و عکس العمل بنی اسرائیل در مقابل این دستور الهی برای روشن کردن قاتل، شیوه ای ناپسند بوده که می تواند برای همه ما درس باشد:
«وَ إِذْ قالَ مُوسى‏ لِقَوْمِهِ إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُكُمْ أَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَةً قالُوا أَ تَتَّخِذُنا هُزُواً قالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْجاهِلینَ؛[بقره/۶۷] و (به یاد آورید) هنگامى را كه موسى به قوم خود گفت: خداوند به شما دستور مى ‏دهد ماده گاوى را ذبح كنید (و قطعه‏اى از بدن آن را به مقتولى كه قاتل او شناخته نشده بزنید، تا زنده شود و قاتل خویش را معرفى كند و غوغا خاموش گردد.) گفتند: آیا ما را مسخره مى ‏كنى؟ (موسى) گفت: «به خدا پناه مى ‏برم از اینكه از جاهلان باشم!»

وقتی بنی اسرائیل برای حل معضلی که دچارش شده بودند، چنین راه حل ساده ای را می بینند، آن را نمی پذیرند! و در شان خود نمی دانند که گروهی به این عظمت یک کار ساده را انجام بدهد. به همین دلیل دستور به کشتن یک گاو معمولی را نوعی مسخره شدن خودشان می دانند. و این قدر مساله را پیچیده می کنند که یک گاو با مشخصاتی سنگین به آنها معرفی می شود. گاوی که ماده و میان سال، با رنگ زرد خیره کننده بدون کوچکترین لکه رنگی، و غیر رام شده برای کار باشد. وقتی مشخصات گاو پیچیده شد، آن ها راضی شدند و حاضر شدند که دستور را انجام دهند:
«قالُوا الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ فَذَبَحُوها وَ ما كادُوا یَفْعَلُونَ؛[بقره/۷۱] گفتند: الان حق مطلب را آوردى! پس آن را كشتند، هر چند كه نزدیك بود كه از آن كار سرباز زنند.»
بنی اسرائیل می توانستند همان دستور ساده ابتدایی را انجام دهند و مساله را برای خود پیچیده نکنند. و هنگامی که دستور الهی بود، نباید آن را کوچک تلقی می کردند.

از این رو می بینیم در سوره ای که ۲۸۶ آیه دارد، ماجرایی که ۷ آیه را شامل شده، دلیل نام گزاری این سوره می شود. تا به ما بفهماند که یک مساله کوچک می تواند نشان دهنده امر بزرگی باشد و نباید دستور کوچک را سهل گرفت.‏