دعاي امام سجاد (ع) هنگام حلول ماه مبارک رمضان

دعاي امام سجاد (ع) هنگام حلول ماه مبارک رمضان

به نام خداوند بخشنده مهربان. سپاس خدايي را سزاست كه ما را براي سپاسگزاري خود راهنمايي نمود و از سپاسگزاران قرار داد تا براي احسان و نيكي‌اش از شكرگزاران باشيم و ما را بر آن سپاسگزاري پاداش نيكوكاران دهد، و سپاس خدايي را سزاست كه دين خود را به ما عطا نمود و ما را جزو ملت ‌خويش (اسلام) اختصاص داد، و در راه‌هاي احسان و نيكي‌اش رهنمون كرد، تا به وسيله نعمتش در آن راه‌ها رفته و به رضا و خوشنودي‌اش دست‌يابيم، سپاسي كه آن را از ما بپذيرد و به وسيله آن از ما خشنود گردد.

رمضان ماه تزكيه

و سپاس خدايي را سزاست كه ماه خود، رمضان را، ماه صيام و روزه، و ماه اسلام، و ماه تزكيه، و ماه تصفيه و پاك كردن (از گناهان)، و ماه قيام و ايستادن (براي نماز در شب‌ها يا به پا خاستن در احياي اسلام و جهاد در راه خدا) را يكي از آن راه‌هاي احسان قرار داد، آنچنان ماهي كه قرآن در آن فرو فرستاده شد، در حالي كه براي مردم راهنما (ي از گمراهي) و نشانه‌هاي آشكار رهبري، و جدا كننده ميان حق و باطل است.

خداوند ماه صيام را بر ساير ماه‌ها برتري بخشيد

پس برتري آن را بر ماه‌هاي ديگر به سبب حرمت‌ها و گراميداشتن‌هاي بسيار و فضائل و برتري‌هاي آشكار كه براي آن قرار داد، هويدا گردانيد، و در آن ماه از جهت ‌بزرگداشت، آنچه را كه در ماه‌هاي ديگر حلال كرده حرام نمود، و خوردني‌ها و آشاميدني‌ها را در (روزهاي) آن منع كرد، و براي آن وقت آشكاري (معيني) قرار داد، كه خداي بزرگ و توانا جائز و روا نمي‌داند كه پيش انداخته شود و نمي‌پذيرد كه از آن وقت ‌به تأخير افتد. سپس (عبادت و بندگي در) شب (قدر) آن را به (عبادت در) شب‌هاي هزار ماه برتري داد، و آن را شب قدر ناميد (شبي كه خداي تعالي اجلها و روزيها و هر امري كه حادث مي‌شود را مقدر مي‌فرمايد) در آن شب (بسياري از) فرشتگان و روح (كه مخلوقي است‌بزرگتر از فرشته) به فرمان پروردگارشان بر هر كه از بندگانش بخواهد با قضا و قدري كه محكم و استوار كرده (كه تغيير و تبديلي در آن نيست).

درود فرشتگان بر عابدان شب قدر

براي هر كاري (كه خدا مقدر فرموده) فرود مي‌آيند، آن شب سلام و درود (فرشتگان) است (بر آناني كه براي نماز به پاي ايستاده يا در حال ركوع و سجودند، يا آنكه شب سلامتي و رهايي از ضرر و زيان شياطين است) كه بركت و خير آن تا آشكار شدن روشني صبح، دائم و پايدار است.

خدايا، توفيق روزه با ترك معاصي به ما عطا فرما

بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و شناسايي برتري آن را (بر ماه‌هاي ديگر) و بزرگ داشتن حرمت و حقش را (كه قيام و ايستادگي بر آن واجب است) و دوري گزيدن از آنچه را كه منع و حرام كرده‌اي به ما الهام نما، و ما را به روزه داشتن آن به وسيله باز داشتن اندام از گناهان و به كار بردن آنها به آنچه تو را خوشنود مي‌گرداند ياري فرما، تا با گوش‌هامان سخن بيهوده گوش ندهيم، و با چشم‌هامان به سوي بازي (كارهايي كه انسان را از مقصود باز دارد)، نشتابيم. و تا دست‌هامان را به حرام دراز ننمائيم، و با پاهامان به سوي آنچه منع و حرام گشته نرويم و تا شكم‌هامان نگاه ندارد و گرد نياورد جز آنچه (خوردني و آشاميدني) كه تو حلال و روا گردانيده‌اي. و زبان‌هامان گويا نشود جز به آنچه (قرآن مجيد و گفتار پيامبر اكرم و ائمه معصومين عليهم السلام) تو خبر داده و بيان فرموده‌اي (اشاره به آداب روزه‌داري و پرهيز از گناهان در حال روزه‌داري است) و رنج نكشيم جز در آنچه (عبادت خدا و خدمت‌به خلق) كه به پاداش تو نزديك گرداند، و بجا نياوريم جز آنچه كه از كيفر تو نگاه دارد.

سپس همه آن كردارها را از ريا، و خودنمايي خود نمايان و از سمعه و شنيدن شنوندگان خالص و پاكيزه گردان كه از آن كسي را با تو شريك نگردانيم، و جز تو در آن مقصود و خواسته‌اي نطلبيم.

بار خدايا، توفيق نمازگزاردن كامل به ما مرحمت فرما

بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در آن بر اوقات نمازهاي پنجگانه با حدود و احكامش، كه مقرر نموده‌اي و واجباتش كه واجب كرده‌اي و شروط و اوقاتش كه شرط و تعيين گردانيده‌اي آگاه فرما. و ما را در نماز همچون كساني قرار ده كه مراتب شايسته آن را دريافته و اركان و جوانب آن را نگهدارندگانند. آن را در اوقات خود به همان طريقي كه بنده و فرستاده تو -كه درودهايت‌بر او و بر آل او باد- در ركوع و سجود و همه فضيلت‌ها و درجات رفيعه‌اش قرار داده، با كامل‌ترين طهارت و پاكي، و رساترين خشوع و فروتني بجا آورنده‌اند.

خدايا در اين ماه احسان به ارحام و جيران و تزكيه اموال توفيقمان ده

و ما را در آن ماه توفيق ده كه با نيكي فراوان و بخشش، به خويشان خود نيكي كنيم و با احسان و عطا از همسايگان جويا شويم، و دارايي‌هامان را از مظالم و آنچه از راه ظلم و ستم به دست آمده خالص و آراسته نمائيم، و آنها را با بيرون كردن زكات‌ها پاك كنيم (كه رسول خدا صلي الله عليه و آله فرموده: «ملعون كل مال لا يزكي‌» از خير و نيكي دور است هر مال و دارايي كه زكات آن داده نشود) و به كسي كه از ما دوري گزيده باز گرديم (به او بپيونديم) و به كسي كه به ما ظلم و ستم نموده از روي (آنچه كه مقتضي) انصاف و عدل (است) رفتار كنيم و با كسي كه به ما دشمني نموده آشتي نمائيم، جز كسي كه در راه تو و براي تو با او دشمني شده باشد، زيرا او دشمني است كه او را دوست نمي‌گيريم، و حزب و گروهي است كه با او از روي دل دوستي نمي‌كنيم.

و ما را توفيق ده كه در آن به سوي تو تقرب جسته نزديك شويم، به وسيله كردارهاي پاكيزه و آراسته كه ما را به آن از گناهان پاك كني (بيامرزي) و در آن ما را حفظ كرده و نگاهداري از اينكه بخواهيم عيوب و زشتي‌ها (كردارهاي ناشايسته) را از سر گيريم، تا هيچ يك از فرشتگانت (كه نويسندگان اعمال هستند گناهان ما را) بر تو پيشنهاد ننمايند، جز آنكه كمتر باشد از اقسام طاعت و بندگي براي تو، و انواع تقرب به سوي تو كه ما بجا آورديم.

خدايا در اين ماه توفيق تقرب به پيشگاهت‌به ما مرحمت فرما

بارخدايا از تو درخواست مي‌نمايم به حق اين ماه و به حق كسي كه در آن از آغاز تا انجامش در عبادت و بندگي براي تو كوشيده، از فرشته‌اي كه او را مقرب ساخته‌اي، يا پيغمبري كه فرستاده‌اي، يا بنده شايسته‌اي كه برگزيده‌اي، كه بر محمد و آل او درود فرستي و ما را در آن براي كرامت و ارجمندي كه به دوستانت وعده داده‌اي سزاوار گردان، و آنچه كه براي كوشش كنندگان در طاعت و فرمانبري‌ات واجب و لازم كرده‌اي براي ما لازم نما،و به رحمت و مهرباني‌ات ما را در صف كساني (انبياء و اوصياء عليهم السلام) كه سزاوار بالاترين مرتبه (بهشت) هستند قرار ده.

خدايا در اين ماه از سهل‌انگاري‌ها و فريب شيطان حفظ‌مان فرما

بار خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در توحيد و يگانگي‌ات از عدول و بازگشتن (شرك آوردن آشكار و نهان) و در بزرگ داشتنت از تقصير و كوتاهي و در دينت (اسلام) از شك و دو دلي و از راهت (به دست آوردن رضا و خوشنودي‌ات) از كوري (گمراهي) و براي حرمتت (آنچه قيام به آن واجب است) از سهل انگاري و از دشمنت (شيطان رانده شده) فريب خوردن، دور گردان. بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و هرگاه در هر شب از شب‌هاي اين ماه براي تو بندگاني باشد كه عفو و بخشيدنت آنها را آزاد مي‌نمايد، يا گذشتت ايشان را مي‌بخشد پس ما بندگان را از آن بندگان قرار بده، و ما را براي اين ماه، از بهترين اهل و ياران (برگزيدگان) قرار ده. بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و با كاسته شدن ماه آن گناهان ما را بكاه، و با بپايان رسيدن روزهايش بدي‌ها و گرفتاري‌هاي ما را از ما بكن تا اينكه اين ماه از ما بگذرد در حالي كه ما را از خطاها پاكيزه گردانيده و از بدي‌ها خالص و آراسته ساخته باشي.

خدايا ماه رمضان را براي ما ماه عبادت و طاعت قرار بده

بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست و اگر در آن از حق برگرديم ما را (بر آن) بازگردان و اگر در آن عدول نموده به راه كج رفتيم ما را به راه راست آور، و اگر دشمن تو شيطان ما را احاطه كرده فرا گيرد از او رهايي‌مان ده. بار خدايا ماه رمضان را از عبادت، و پرستش ما مملو و پر گردان، و اوقات آن را به طاعت و فرمانبري ما براي تو آراسته نما و ما را در روزش به‌روزه داشتن و در شبش به نماز و زاري به‌سوي (درگاه) تو و فروتني و خواري در برابر تو، ياري فرما تا روزش بر ما به غفلت و بيخبري و شبش به تقصير و كوتاهي (در عمل) گواهي ندهد. بار خدايا ما را در باقي ماه‌ها و روزها تا زماني كه زنده‌مان مي‌داري همچنين (به‌طوري كه براي ماه رمضان درخواست‌شد) قرار ده، و ما را از بندگان شايسته‌ات بگردان كه (الذين يرثون الفردوس هم فيها خالدون، (سوره ۲۳، آيه ۱۱) آنان بهشت را به ميراث مي‌برند در حالي كه در آن جاويد هستند گفته‌اند: بهشت مسكن و جايگاه پدر ما حضرت آدم علي نبينا و آله و عليه السلام بوده پس هرگاه به فرزندان او داده شود مانند آن است كه از او به آنها ارث رسيده) و از آناني قرار بده كه آنچه (صدقات) را مي‌دهند در حالي كه دل‌هاشان از (انديشه) بازگشت‌به سوي پروردگارشان ترسان است و از آنان كه در نيكي‌ها مي‌شتابند، و ايشان براي آن نيكي‌ها بر ديگران پيشي گيرنده‌اند.

خدايا درود بيكران و بي حد خود را بر محمد و آل او فرست

بار خدايا درود فرست‌بر محمد و آل او، در هر هنگام و هر زمان و بر هر حال به شماره درودي كه فرستاده‌اي بر هر كه درود فرستاده‌اي، و چندان برابر همه آنها به چندان برابري كه جز تو آنها را نتواند شمرد، زيرا تو هر چه را بخواهي بجا آورنده‌اي انجام كار، تو را ناتوان نمي‌گرداند و مانعي آن را باز نمي‌دارد. (۱)

پي نوشت:
۱-صحيفه سجاديه، ص ۲۸۲، فيض الاسلام‌روزه، درمان بيماري‌هاي روح و جسم صفحه ۶.

نويسنده: حسين موسوي‌راد لاهيجي

نظرات