چرا برای روزه و سایر مناسک دینی از تقویم قمری که عربی است استفاده می کنیم؟

تقویم عربی

تقویم قمری، در انحصار قوم و قبیله خاصی نیست، بلکه همان گونه که ماه برای همه زمینیان است، تقویم مبتنی بر آن نیز می تواند برای همه زمینیان باشد. و درباره تقویم شمسی نیز مساله به همین منوال است و نمی توان این نوع تقویم را از خصائص ایرانیان برشمرد. حتی اگر بخواهیم این مسائل را قومی و قبیله ای در نظر بگیریم، اثر پذیری از بابل و مصر و ... درباره تقویم شمسی نیز در تاریخ ثبت شده است.

 

علاوه بر همه این ها، قرآن صریحا بیان نموده است که مسلمانان باید زمان انجام مناسک خود را طبق تقویم قمری تعیین کنند:

«یَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِیَ مَواقیتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَج[بقره/۱۸۹] از تو درباره هلالهاى ماه مى ‏پرسند، بگو: براى آن است كه مردم وقت كارهاى خویش و زمان حجّ را بشناسند.»

و از آیات دیگری که می توان این مطلب را استفاده نمود، آیات ذیل هستند:

«هُوَ الَّذی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنینَ وَ الْحِسابَ[یونس/۵] او كسى است كه خورشید را روشنایى، و ماه را نور قرار داد و براى آن منزل گاه‏هایى مقدّر كرد، تا عدد سالها و حساب (كارها) را بدانید.»

در این آیه منازل ماه، برای تشخیص سال بیان شده است.

 

«إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فی‏ كِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ مِنْها أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذلِكَ الدِّینُ الْقَیِّمُ[توبه/۳۶] تعداد ماه‏ها نزد خداوند در كتاب الهى، از آن روز كه آسمانها و زمین را آفریده، دوازده ماه است كه چهار ماه از آن، ماه حرام است (و جنگ در آن ممنوع مى‏باشد.) این، آیین ثابت و پابرجا (ى الهى) است!»

از آنجا که ماه حرام تنها در ماه های قمری مصداق داشته، مشخص است که آیه صراحتا تقویم قمری را معیار قرار داده است.

و سنت مسلمانان نیز بسیار روشن است که تقویم قمری ملاک و معیار مراسمات فرهنگی آنها بوده است . و مزیتی که برای تقویم قمری می توان ذکر کرد، اینکه تشخیص زمان با آن، نیاز به ابزار و ادوات خاصی ندارد و امری مخصوص به منجمین نمی شود.

و مطابق روایات، توبیخ شدید آیه ذیل به دلیل تغییر سال قمری به سال شمسی بوده است :

«إِنَّمَا النَّسی‏ءُ زِیادَةٌ فِی الْكُفْرِ یُضَلُّ بِهِ الَّذینَ كَفَرُوا یُحِلُّونَهُ عاماً وَ یُحَرِّمُونَهُ عاماً لِیُواطِؤُا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللَّهُ فَیُحِلُّوا ما حَرَّمَ اللَّهُ زُیِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمالِهِمْ[توبه/۳۷] نسى‏ء [جا به جا كردن و تأخیر ماه‏هاى حرام‏]، افزایشى در كفر (مشركان) است كه با آن، كافران گمراه مى‏ شوند یك سال، آن را حلال، و سال دیگر آن را حرام مى كنند، تا به مقدار ماه‏هایى كه خداوند تحریم كرده بشود (و عدد چهار ماه، به پندارشان تكمیل گردد) و به این ترتیب، آنچه را خدا حرام كرده، حلال بشمرند. اعمال زشتشان در نظرشان زیبا جلوه داده شده.»

 

چرا که در سیره حلبیه[۱] مصداق نسی را در این بیان نموده که هر سال، حج را ۱۱ روز تاخیر می انداختند. (که این مقدار تفاوت سال قمری و شمسی است)[۲]

و بعد از همه این ها باید در نظر داشت که همه انسان های روی کره زمین یک نوع موجود هستند و تفارق ها و تمایزها باید بر اساس معیارهای منطقی و عقلانی باشد. و از دل بستن به خطوط اعتباری روی کاغذ که بارها و بارها تغییر کرده اند، دست شست و تعصبات بی جا را کنار گذاشت:

«یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ[حجرات/۱۳] اى مردم! ما شما را از یك مرد و زن آفریدیم و شما را تیره ‏ها و قبیله‏ ها قرار دادیم تا یكدیگر را بشناسید (اینها ملاك امتیاز نیست،) گرامى‏ ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است.»

 

[۱]. ج‌ ۳، ص‌ ۲۸۹.
[۲]. همچنین مراجعه کنید رساله نوین، اثر علامه حسینی  طهرانی، ص ۸۰.

دیدگاه‌ها

تغییرات سال قمری نسبت به شمسی وفصول مختلف نشان دهنده برتری سال شمسی نسبت به قمری است.حالا سال شمسی از هرجا آمده باشد،فرقی نمی کند.این موضوع درتولدهاوشهادتها بیشتر نمود پیدا میکند.مثلاطبق تبدیلها مشخص شده که عاشورا درحدود۲۰ مهرماه(یاباجزیی اختلاف)بوده است.لذاآنچه شمافرموده اید هیچکدام دلیل برمزیت سال قمری نیست وحتی آیه هاهم براین موضوع تاکیدی ندارند.درغیراینصورت مناسبتهامنطقا سرجایش نیست وهیج توحیهی هم ندارد.آنزمان تقویم شمسی بدرستی برای اعراب شناخته نبوده والبته تعصب هم اجازه نداده است.الان همان اعراب سال میلادی را ملاک قرارداده اند نه قمری را.(البته شما احتمالا این نوشته رانشان نخواهید داد.چون بعید است پاسخی قانع کننده داشته باشید).والسلام

تصویر شهر سوال

با عرض سلام
شاید مناسب باشد که مطلب را یک مرتبه دیگر مطالعه بفرمایید.
چون اولا در اینجا ما بحثی از برتری سال قمری بر سال شمسی نداشته ایم که شما بخواهید آن را نقض کنید.
ثانیا در انتهای مطلب بیان نموده ایم که در زمان جاهلیت (یعنی پیش از اسلام) تقویم شمسی را می شناختند.
ثالثا ایات بیان شده از قرآن کریم به وضوح نشان می دهد که مناسک باید مطابق سال قمری انجام شوند.

و تنها دلیلی که برای برتری سال شمسی بیان نموده اید نیز نوعی مصادره به مطلوب است! اینکه زمان مناسبت ها تغییر می کند، به این دلیل است که شما سال شمسی را معیار قرار داده اید! و الا اگر معیار شما سال قمری باشد، چه تغییری حاصل می شود؟ تغییر فصول و مهم شمردن آن نیز نشانه ای از معیار قرار دادن سال شمسی است یعنی شما پیش فرض خود را نتیجه گیری می شمارید.

سلام
اونطور که در ویکی پدیا در رابطه با تقویم ها نوشته و البته از منابع دیگر هم خوندم تقویم قمری در زمان عمر خطاب و پس از پیامبر اسلام به کمک منجمین ایرانی پیشنهاد شد که بعد از آن به دلیل مشکلاتی که در گردش ایام و روزهای آن پیدا کردند با نگاهی به مصریان باستان که از جذر و مد نیل کشاورزی خود را برنامه ریزی میکردند سال ۳۶۵ روزه یعنی شمسی را برای خود در نظر گرفتند.
در آن زمان به پیشنهاد یهودیان برای این ۱۰ روز کمبود ماههای قمری یک ماه کبیسه هر سه سال یکبار قرارداد کردند به نام ماه نسی که ماه سیزدم سال میشد . بنا به آیات سوره توبه این ماه صراحتا نقض شده و سال ۱۲ ماه در نظر باید گرفته بشه.
اما بر اساس اینکه در آیه سوره توبه که صراحتا ۱۲ ماه را اعلام کرده خداوند جابجا کردن ماههای حرام و حلال را جایز نشمرده ... خب گردش فصول و آنچه در دوران اسلام بوده نشان میده که مثلا رمضان آخرین ماه قبل از کاهش گرما و شروع دوباره فصل بارندگی ها بوده و اوج کمبود غذا و احشام و گیاهان. اعراب بادیه نشین سخت ترین روزها را در این ماه می گذراندند و عملا چیزی برای خوردن تا شروع ماه شوال نداشتند و با روزه داری و امساک از خوردن آن را سپری می کردند! اسلام هم با گنجاندن این روزه داری در بین مناسک مذهبی خود به آن رنگ و بوی دینی و مذهبی داد و آن را امری مقدس شمرد! با حذف ماه نسی و سالهای کبیسه این ترتیب ماهها به هم خورد. مسلمانان هم با حمله به کشورهای اطراف دیگر بادیه نشینان فقیری نبودند که آخر تابستان از گرسنگی تلف بشن اما این رسم امساک و روزه داری در ماه رمضان هر سال، در بین اعراب مساله جا افتاده ای بود و برای همیشه به عنوان جزئی جدایی ناپذیر از اسلام باقی ماند."
پس میشه نتیجه گرفت که الان ما داریم ماههای حرام را به گردش در میاریم و این برخلاف آیه صریح قران هست.
لطفا راهنمایی بفرمایید.

تصویر پاسخگوی تاریخی

علیکم السلام.

لطفاً مستندات معتبر و قابل اعتماد این ادعاهایتان را بفرمایید. ادعای بدون سند و مدرک معتبر و قابل اعتماد هیچ ارزشی ندارد.

نظرات