کدام پیامبران امام نیز بوده اند؟

امامت شان و رتبه ای غیر از رسالت است و بعضی از انبیاء از مقام امامت نیز بهره مند شدند مانند حضرت ابراهیم(ع) که بعد از رسالت و با موفقیت در امتحان های الهی، به مقام امامت نائل گردیدند:
«وَ إِذِ ابْتَلى‏ إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً؛[بقره/۱۲۴] (به خاطر آورید) هنگامى كه خداوند، ابراهیم را با وسایل گوناگونى آزمود. و او به خوبى از عهده این آزمایشها برآمد. خداوند به او فرمود: «من تو را امام و پیشواى مردم قرار دادم!»

درباره اینکه کدام پیامبران از مقام امامت بهره مند بودند، نمی توانیم استقصای کاملی بنماییم. اما از احادیث بعضی از پیامبرانی که امام نیز بوده اند، روشن می شود. به عنوان نمونه در حدیثی پیامبران را دسته بندی کرده و یک دسته آن ها را امام معرفی می کند:

امام صادق علیه السلام فرمود: پیغمبران و رسولان چهار طبقه باشند:
۱- پیغمبرى كه تنها براى خودش‏ پیغمبر است و بدیگرى تجاوز نمیكند (و خدا بوسیله‏ اى وظائف شخصى او را باو میفهماند)
۲- پیغمبرى كه در خواب میبیند و آواز هاتف را میشنود ولى خود او را در بیدارى نمیبیند و بر هیچ كس مبعوث نیست و خود او امام و پیشوائى دارد. چنانچه ابراهیم بر لوط (ع) امام بود.
۳- پیغمبرى كه در خواب میبیند و صدا را میشنود و فرشته را مى ‏بیند و بسوى گروهى كم یا زیاد مبعوث است مانند یونس، خدا باو فرماید: «ما او را بسوى صد هزار نفر بلكه بیشتر فرستادیم»[صافات/۱۴۷] امام فرمود: مقدار بیشتر سى هزار بود و یونس را پیشوائى بود (كه جناب موسى باشد و او شریعت موسى را ترویج میكرد)
۴- پیغمبرى كه در خواب میبیند و صدا را میشنود و در بیدارى میبیند و او امام است مانند پیغمبران اولو العزم، ابراهیم (ع) مدتى پیغمبر بود و امام نبود تا خدا فرمود: «إِذِ ابْتَلى‏ إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی‏ قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ»[بقره/۱۲۴] من ترا امام مردم قرار دادم ابراهیم گفت از فرزندان من هم؟» خدا فرمود «پیمان من بستمكاران نرسد» كسى كه غیر خدا یا بتى را پرستیده امام نگردد.[۱]

مطابق این روایت روشن می شود که حداقل پیامبران اولوالعزم امام بوده اند که در روایت زیر، پیامبران اولوالعزم معرفی شده اند:
امام باقر(ع) از پیامبر خدا (ع) نقل میکنند كه فرمود: «پیامبران اولو العزم پنج تن هستند: نوح، ابراهیم، موسى، عیسى و محمد (ص)»[۲]

[۱]. الكافی، ج‏۱، ص: ۱۷۵.
[۲]. بحار الأنوار ج‏۲۷ ص ۶.