وادى ‏السلام کجاست؟

«وادى‏ السلام» یكى از نام‏هاى بهشت برزخى است. که ارواح مومنین بعد از مرگ به آنجا می روند:
«رُوِیَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یَمُوتُ فِی شَرْقِ الْأَرْضِ‏وَ غَرْبِهَا إِلَّا حَشَرَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَلَا رُوحَهُ إِلَى وَادِی السَّلَامِ قِیلَ وَ أَیْنَ وَادِی السَّلَامِ قَالَ بَیْنَ وَادِی النَّجَفِ وَ الْكُوفَةِ كَأَنِّی بِهِمْ خَلْقٌ كَبِیرٌ قُعُودٌ یَتَحَدَّثُونَ عَلَى مَنَابِرَ مِنْ نُور؛[۱] از حضرت ابى عبد اللَّه روایت شده كه فرمود: هر مؤمن كه در شرق یا غرب زمین بمیرد خداى تعالى روح او را در وادى السلام محشور كند و برانگیزاند پرسیده شد وادى السلام كجاست فرمود میان نجف و كوفه گویا مى‏بینم گروه فراوانى نشسته‏اند بر فراز منبرهائى از نور حدیث میكنند.»

حبّه عرنى می گوید:  به همراه أمیر المؤمنین علیه السّلام به پشت كوفه رفتم، در وادى السّلام ایستاد و گویا با مردمى گفتگو میكرد، من با او ایستادم تا خسته شدم و نشستم تا خسته شدم و باز ایستادم تا مانند نخست دوباره خسته شدم باز هم نشستم تا خسته شدم باز برخاستم و ردایم را جمع كردم و گفتم: اى امیر المؤمنین من از طول ایستادن تو نگرانم ساعتى آسایش فرما، سپس رداء را انداختم تا بر آن بنشیند، بمن فرمود: اى حبّه آنچه رخ داد جز گفتگو و انس با مؤمن نیست. گفتم: اى امیر المؤمنین راستى آنها (ارواح مومنین) هم چنین‏ اند؟ فرمود: آرى، و اگر پرده برایت برداشته شود بینى جوقه جوقه گرد هم زانو زده و گفتگو با هم دارند، گفتم بدن هستند یا ارواحند؟ فرمود: ارواحند، هیچ مؤمنى در هیچ جاى زمین نمیرد جز بروحش گفته شود، بوادى السّلام برس كه آن البته بقعه ایست از بهشت عدن.[۲]
اما برای فهم ربط بهشت برزخی با نقطه ای زمین مادی (میان نجف و كوفه)، می توانیم به وجود خودمان مراجعه کنیم.  با ادله روشن و قطعی اثبات شده است که فهم و درک انسان، از روح اوست. اما هر عمل روح، با قسمتی از بدن ارتباط و تناسب بیشتر دارد. مثلا کسی که با واقعه ای تلخ مواجه می شود، روح او متالم می شود. این تاثر روحی، در قلب او اثر می گذارد. به گونه ای که در بعضی موارد منجر به سکته می شود. یا استرس و اضطرابی که روح انسان با آن مواجه می شود، ضربان قلب را زیاد می کند.

همچنان که خاطره ها به مغز ما مرتبط است. تا جایی که اگر ضربه ای به مغز وارد شود، ممکن است، حافظه خود را از دست بدهیم. با اینکه طبق دلایل قطعی، تمام دانسته های انسان با روح او شکل گرفته و به همین دلیل با تغییر تمام سلول های بدن نیز، آن ها ثابت می مانند.

[۱]. إرشاد القلوب إلى الصواب، ج‏۲، ص: ۴۴۱.
[۲]. الكافى ج ۳ ص ۲۴۳.