از نظر قرآن مردم را به چند گروه می توانیم تقسیم کنیم؟

قرآن

امام باقر (ع) فرمودند: خداوند مردم را بر سه طبقه آفرید و آنها را در سه درجه قرار داد، و در كتاب خود به این موضوع تصریح فرمود: و گفت:
 فَأَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ مَا أَصحْابُ الْمَیْمَنَةِ* وَ أَصحْابُ المْشْمَةِ مَا أَصحْابُ المْشْمَةِ* وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ* أُوْلَئكَ الْمُقَرَّبُونَ؛[واقعه، آيات ۸ الي۱۱] اول" اصحاب میمنه" و تو چه مى‌‏دانى كه اصحاب میمنه چه شان عظیمى دارند* دوم" اصحاب مشئمه" (شامت و نحوست) و تو چه مى‌‏دانى اصحاب مشئمه چه شقاوتى عظیم دارند* سوم آنهایى كه در دنیا به سوى خیرات و در آخرت به سوى مغفرت و رحمت سبقت مى‌‏گیرند* سابقین همان مقربین درگاه خدایند.

سابقون

اما سابقون آنها پیامبران مرسل و غیر مرسل مى‏‌باشند كه در آنها پنج روح قرار دارد: روح القدس، روح ایمان، روح قوت، روح شهوت، و روح بدن  و در قرآن مجید این را بیان كرده و فرموده:
تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ وَ آتَیْنا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَ أَیَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُس؛[بقره/ ۲۵۳] بعضى از این پیامبران را بر بعضى دیگر برترى دادیم. خدا با بعضى سخن گفت و بعضى را به درجاتى برافراشت. و به عیسى بن مریم معجزه‌‏ها دادیم و او را به روح القدس یارى كردیم.
 و در باره همه آنها گفته:
«وَ أَیَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ». با روح قدسى آنها به عنوان پیامبر مبعوث شدند، و با روح قدسى همه چیز را فرا گرفتند و با روح ایمان خداوند را عبادت كردند و براى او شریك و همتائى نیاوردند، با روح قوت با دشمنان جنگ كردند و با روح شهوت لذت غذاها را چشیدند و زنان را نكاح كردند و با روح بدن حركت كردند و به گردش پرداختند.

اصحاب یمین

اما اصحاب دست راست، آنها مؤمنان واقعى هستند، كه در آنها چهار روح قرار دارد: روح ایمان، روح قوت، روح شهوت و روح بدن، و بندگان همواره در تكمیل این ارواح چهارگانه هستند تا آنگاه كه مرتكب معصیت نشده‌‏اند. هنگامى كه تصمیم به گناه و معصیت مى‌‏گیرد روح شهوت موضوع را در نظرش زیبا جلوه مى‌‏دهد و روح قوت او را وادار بكار مى‌‏كند، و روح بدن او را بطرف مقصود و عمل مى‌‏برد تا آن گناه را مرتكب گردد، هر گاه گناه را انجام داد از ایمانش كاسته مى‌‏گردد، و اگر توبه كرد خداوند هم گناه او را مورد عفو قرار مى‌‏دهد. گاهى براى بندگان لغزشهائى پیش مى‏‌آید كه بعضى از این ارواح چهارگانه نقصان پیدا مى‏‌كند

و خداوند در این مورد فرموده :
«وَ مِنْكُمْ مَنْ یُرَدُّ إِلى‏ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَیْ لا یَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیْئاً؛[حج ۵] و بعضى از شما به پست‏ترین دوران عمر برسند، و آن دوران پیرى است كه پس از سالها دانستن، چیزى نداند.»
 در این جا روح قوت نقصان پیدا مى‌‏كند و توانائى جنگ با دشمن را پیدا نمى‌‏كند او روح شهوت را هم از دست مى‌‏دهد و نمى‌‏تواند به زنان توجه نماید و شهوت براند.در این جا فقط براى او روح ایمان و روح بدن باقى مى‌‏ماند، بوسیله روح ایمان خداوند را عبادت مى‌‏كند، و به وسیله روح بدن راه مى‌‏رود و گردش مى‌‏كند، تا آن گاه كه فرشته مرگ بیاید و او را قبض روح كند.

اصحاب شمال

اما یاران طرف چپ آنها اهل كتاب هستند،(با توضیح بیان شده روشن می شود که منظور هر کسی هست که حق را بشناسد و با لجاجت و عناد آن را نپذیرد)  خداوند در باره آنها فرمود:
«الَّذِینَ آتَیْناهُمُ الْكِتابَ یَعْرِفُونَهُ كَما یَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمْ وَ إِنَّ فَرِیقاً مِنْهُمْ لَیَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ هُمْ یَعْلَمُونَ*  الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِینَ؛ [بقره، آيات ۱۴۶و۱۴۷] اهل كتاب هم چنان كه فرزندان خود را مى‌‏شناسند او را مى‌‏شناسند، ولى گروهى از ایشان در عین آگاهى حقیقت را پنهان مى‌‏دارند.* آنچه از جانب خدا بر تو نازل شده، حقّ همان است تردید مكن
آنها رسول خدا صلى اللَّه علیه و اله را شناختند و به وصى او معرفت پیدا كردند، ولى از روى حسد و ستم حق را منكر شدند و خداوند هم روح ایمان را از آنها سلب كرد، و سه روح را كه عبارت باشند از روح قوت، و شهوت و بدن در آنها باقى گذاشت.

بعد از این آن جماعت را بعنوان چهارپا معرفى كرد و گفت:
أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ؛[۱۷۹ اعراف] آنها مانند چهارپایان بلكه گمراه‏تر از آنها مى‌‏باشند.

زیرا حیوان چهارپا فقط با روح قوت بار مى‌‏كشد، و با روح شهوت علف مى‌‏خورد و با روح بدن راه مى‌رود.[بحار الأنوار، ج‏۶۶، ص: ۱۹۹]

نظرات