تفسیر و علوم قرآن

شهر سوال ـ بنابراین وجه بیان داستان بنی اسرائیل در قرآن، به جنبه های درس آموز در این داستان ها باز می گردد. و حتما از این زاویه برجستگی ای در نقل داستان های بنی اسرائیل وجود دارد. ما ضمن اعتراف به عدم شناخت کامل حکمت های قرآنی در این زمینه، به مواردی که می تواند جواب این سوال را تا حدودی روشن کند، می پردازیم.

شهر سوال ـ گرچه در قرآن مجید مسئله برده ‏گیری و برده داری به عنوان یک دستور حتمی در مورد اسیران جنگی نیامده است، ولی نمیتوان انکار کرد که احکامی در قرآن برای بردگان ذکر شده است، که اصل وجود بردگی را حتی در زمان پیامبر(ص) و صدر اسلام اثبات میکند، مانند احکامی که در مورد ازدواج با بردگان یا احکام محرمیت یا مسأله مکاتبه (قراداد برای آزادی بردگان) و ... بیان شده است. این جا بعضی بر اسلام خرده میگیرند که چرا این آیین الهی با آن همه محتوا و ارزش‏های والای انسانی، بردگی را الغا نکرده، و طی یک حکم قطعی و عمومی آزادی همه بردگان را اعلام ننموده است؟

شهر سوال ـ جز نام مبارك مادر حضرت عیسى(ع) كه «مریم» است و در لغت عبرى به معنى خادمه است، نام دیگرى از زنان در قرآن نیامده است.

شهر سوال ـ و اینکه انسان نمی تواند کتابی مانند قرآن بیاورد، به وجوه و ابعاد مختلف قرآن باز می گردد. که درک بعضی از آن ها ساده تر است و همگان آن را به سادگی درک می کنند. و وجوهی نیز وجود دارد که علما قادر به درک آن ها هستند و درک آن همگانی نیست. ما به چند مورد که درک آن ساده تر است، اشاره می کنیم:

شهر سوال ـ در روایات دو تعبیر مختلف می بینیم. در بعضی از آن ها از حرف "علی" استفاده شده است و در بعضی دیگر از حرف "مع" استفاده شده است: ۱- ید اللَّه على الجماعة.[۱] ۲- ید اللَّه مع الجماعة[۲]

شهر سوال ـ قرآن كریم مؤمنان حقیقی را چنین توصیف كرده و نشانه‏های ایمان را چنین بیان می‏كند: "مؤمنان تنها كسانی هستند كه هر وقت نام خدا برده شود، دل‏هایشان (از عظمت خدا و احساس مسئولیت در برابر وظایف الهی) ترسان می‏گردد، و هنگامی كه آیات او بر آن‏ها خوانده می‏شود، ایمان‏شان افزون می‏گردد، و تنها بر پروردگارشان توكل دارند. آن‏ها نماز را بر پا می‏دارند، و از آن چه به آن‏ها داده‏ایم، انفاق می‏كنند. مؤمنان حقیقی آن‏ها هستند. برای آنان درجات (فوق‏العاده‏ای) نزد پروردگارشان است و برای آن‏ها آمرزش و روزی بی نقص و عیب است". (۳)