شهر سوال ـ تفاوت جنسیت زن و مرد یک مساله غیر قابل انکار است و طبیعتا این تفاوت ها، از سوی هر حکیم و عاقلی مد نظر قرار گرفته و در جای خود موثر واقع می شود. و افراط هایی که به شکل تبعیض جنسیتی به وجود آمده، نباید ما را دچار تفریط ها بکند. بلکه باید با در نظر گرفتن حد اعتدال، موضعی عاقلانه اتخاذ کنیم.
کلام و عقاید
آیا دین زردتشت، اولین دین مروج خدای مطلق است و باقی ادیان از آن کپی شده اند؟
شهر سوال ـ خدایی که در دین اسلام و سایر ادیان ابراهیمی مطرح است، هرگز بندگان را به حال خود رها نمی کند و با ارسال راهنمایانی برای بشر، وحی را در اختیار آنها قرار می دهد. و هر زمان که در وحی فرستاده شده، دستبرد و تحریفی صورت بگیرد، پیامبری جدید ارسال می کند تا غرض خلقت انسان معطل نماند. از این رو نظریه کپی برداری ادیان از یک دین، در جایی مطرح می شود که واقعیت خارجی در ارسال رسولان و وحی جدید، معقولیت بیشتری دارد و دلایل آن را تائید می کند در حالی که اختلافات موجود بین ادیان، نظریه کپی برداری را تکذیب می کند.
آیا نظریه داروین در انکار وجود خدا کفایت نمی کند؟
شهر سوال ـ اگر قانون یا نظریه تکامل بتواند خدا را نفی کند، ما می گوییم زحمت فرو رفتن در چند هزار سال قبل را نکشید تا با تصادف و احتمالات بخواهید خالق را انکار کنید! شما می توانید به جای فسیل شناسی و ... در زندگی روزمره نگاه کنید. شما می خواهید نشان دهید که در یک پروسه چند هزار ساله، ذره ای به مراحل شگفت انگیز تکامل رسیده است. در حالی که این اتفاق در دو سال نیز به راحتی رخ می دهد. مواد معدنی جذب گیاه می شود، انسان گیاه را به صورت مستقیم یا غیر مستقیم (گوشت حیوانات) می خورد و و غذای انسان تبدیل به نطفه می شود و نطفه در یک دوران نه ماهه، تبدیل به یک انسان کامل می شود.
آیا درست است که بعد از پیامبر(ص) همه مردم غیر از سه نفر مرتد شدند؟
شهر سوال ـ «رَوَى الْكَشِّیُعَنِ الْبَاقِرِ ع أَنَّهُ قَالَ ارْتَدَّ النَّاسُ إِلَّا ثَلاثَةَ نَفَرٍ سَلْمَانُ وَ أَبُو ذَرٍّ وَ الْمِقْدَادُ؛[۱] امام باقر(ع) می فرمایند همه مردم مرتد شدند جز سه نفر، سلمان و ابوذر و مقداد»
معنای این جمله که می گوید بلا به خاطر ولایت است، چیست؟
شهر سوال ـ بلاء و مصیبت هایی که در دنیا برای انسان ها پیش می آید، حکمت های مختلفی دارد. مثلا بلاء می تواند جزای کفر ورزی انسان باشد:
«وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصیبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَیْدیكُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ كَثیرٍ؛[شوری/۳۰] هر مصیبتى به شما رسد بخاطر اعمالى است كه انجام داده اید، و بسیارى را نیز عفو مى كند!»
آیا امکان جمع بین دین داری و عقلانیت وجود دارد؟
شهر سوال ـ عده ای ارزش دین داری را در پذیرش مسائلی که نمی فهمند(و حتی عقل بر خلاف آن حکم می کند) می دانند. در مقابل چنین دینی، جواب سوال بالا روشن است. دینی که می گوید تثلیث در عین توحید و در مقابل عدم قابل هضم بودن چنین مساله ای می گوید: ایمان بیاور تا بفهمی! که فهم پاداش ایمان است!! جایگاهش در مقابل عقل روشن است.
چه معنایی دارد که خدا این همه موجود خلق کند و آخرش یک عده بهشت و یک عده جهنمی شوند؟
شهر سوال ـ مشکل این جاست که ما بعضی مواقع قبل از اینکه حقیقت ها را بفهمیم، اسم ها را یاد گرفته ایم. اگر به ما بگویند در ته مسیر سعادت است، می گوییم: اگر سعادت نخواهیم چه؟ و گفتن این جمله معنایی ندارد جز اینکه سعادت را نمی فهمیم. و تنها کلمه اش را یاد گرفته ایم.
آیا بهشت دارای درجات گوناگون است؟ فرق جنت الماوی و جنت النعیم چیست؟
شهر سوال ـ «دَرَجَاتٌ مُتَفَاضِلاتٌ وَ مَنَازِلُ مُتَفَاوِتَاتٌ لا یَنْقَطِعُ نَعِیمُهَا وَ لَا یَظْعَنُ مُقِیمُهَا وَ لا یَهْرَمُ خَالِدُهَا وَ لا یَبْأَسُ سَاكِنُهَا؛[۱] در بهشت، درجاتى از یكدیگر برتر، و جایگاههایى گوناگون و متفاوت وجود دارد كه نعمتهایش پایان ندارد، و ساكنان آن هرگز خارج نگردند، ساكنان بهشت جاوید، هرگز پیر و فرسوده نگردند، و گرفتار شدائد و سختى ها نخواهند شد.»
اگر انجیل غلط است، پس چرا مسیحیان پانصد سال از ما جلوتر هستند؟
شهر سوال ـ آیا ما می خواهیم با برتر دانستن غرب نسبت به خودمان، انجیل را بر قرآن ترجیح دهیم؟ آیا در غرب انجیل حاکم بوده است؟ و آیا ما قرآن را حاکم قرار داده بودیم و مطابق آن عمل می کردیم که بخواهیم وضعیت فعلی را معیاری برای سنجش قرآن و انجیل قرار دهیم؟ این گونه قضاوت کردن از کمترین وجاهت عقلی برخوردار نیست.
آیا انسان مجبور نیست در حالی که غالبا تابع محیط می شود؟
شهر سوال ـ پس ما نیز می توانیم بر خلاف مسیری که به ما القا شده گام برداریم. و حاکم اصلی اراده و اختیار خود شخص است. و این مطلب اصلا قابل انکار نیست و هر دوره ای در اطراف خود می توانیم نمونه های فراوانی از آن بیابیم.
