راه های کسب محبت و معرفت اهل بیت (ع) چیست؟

راه های کسب محبت و معرفت اهل بیت

انسان تا چیزی را خوب نشناسد و به عمقش پی نبرد، به آن دل نمی بندد، آن را دوست ندارد و محبت و دوستی اش در دل شخص جای نمی گیرد. از امام جعفر صادق (ع) نقل شده است که فرمود: «الحبُّ فرع المعرفة؛ محبت از معرفت ریشه می گیرد.».(ترجمه مصباح الشریعه، باب اول، ص ۱۴) بر این اساس باید ریشه محبت را در معرفت جست و جو کرد. انسان تا کسی را نشناسد، به محاسن و خلقیات او آشنا نباشد و عظمت شخصیتش را درک نکرده باشد، نمی تواند به او محبت و علاقه زیادی داشته باشد.

راه‏ های کسب دوستی اهل‏بیت(ع) عبارتند از:

۱. معرفت اهل بیت(ع):
در سایه معرفت امام به کمالات و ویژگی‏های منحصر به او بیشتر واقف می‏گردیم. معرفت خود فطرتا شیفتگی و محبت نسبت به اهل بیت(ع) را در پی دارد. امام صادق(ع) می‏فرماید: «الامام علم بین الله عزوجل و بین خلقه، فمن عرفه کان مومنا و من انکره کان کافراً؛ امام آن شاخص [و دلیل و راهنمای ]آشکار است که بین خدا و خلقش قرار گرفته، پس هر کس او را شناخت، مؤمن می‏گردد و هر کس او را انکار کرد [و نشناخت ]کافر می‏گردد». (کافی، ج ۱، ص ۱۷۰، ح ۸۳۹)
مؤمن بودن، فرع بر شناخت امام است. از طرفی ایمان، عین حب و بغض است.
امام محمد باقر(ع) می‏فرماید: «الایمان حب و بغض؛ ایمان حب و بغض است». (همان) حب به تمامی خوبی‏ها و کمالات و. . . و بغض از همه بدی‏ها، کژی‏ها و. . .
پس در پرتو شناخت و معرفت ایمان حاصل می‏شود و ایمان هم جز حب و بغض نیست. نتیجه این می‏شود که یکی از راه‏های عملی مهم کسب حب اهل بیت(ع)، معرفت آن بزرگواران است که با مطالعه در زندگی، اخلاق، رفتار و کرامت‏های پیامبر و ائمه و مطالعه کلمات و سخنان آن بزرگواران؛ بدست می آید چرا که فرمایش‏های آنان، درّهای گران بهایی است، که باید در جست وجوی آنها بود. آیا ممکن است کسی نهج البلاغه را بخواند و بفهمد، ولی عاشق علی(ع) نشود؟

۲. اطاعت از اهل بیت(ع):
اگر کسی شناخت لازم و کافی به اهل بیت پیدا کرد، اطاعت از آنان را بر خود لازم می‏داند؛ ولی گاهی شناخت در آن حد بالا نیست. در این صورت چه بسا نسبت به اوامر آنان عصیان شود. عصیان هم به هر اندازه باشد، به همان اندازه کدورت و بغض می‏آورد. کدورت و بغض هم، ضد صفا و حب است. پس هر اندازه نسبت به اوامر آنان عصیان شود، به همان اندازه بغض و کدورت نسبت به آنان در دل ایجاد می‏شود و برعکس هر اندازه نسبت به اوامر آنان اطاعت شود، به همان اندازه حب و صفا به آنان دل را فرا می‏گیرد.
امام رضا(ع) می‏فرماید: «اللهم انی اسئلک. . . العمل الذی یبلغنی حبک. . . ؛ بارالها! از تو آن عملی را مسألت می‏کنم که حب خودت را به من برساند». (همان، ح ۳۰۹۳) بنابراین یکی از راه‏های عملی وصول به «حب» اصل عمل و طاعت عملی است.

۳. توسل با حال:
در سایه شناخت امام می‏فهمیم همه چیزمان به او وابسته است. واسطه فیض و کمال و همه چیزمان امام می‏باشد. برای آشنایی بیشتر ترجمه زیارت جامعه کبیره را مطالعه کنید. اگر توسل بعد از شناخت و با حال همراه باشد، ترنم عاجزانه و عاشقانه‏ای است که حب را در دل بیش از پیش می‏پروراند.

۴. تولی و تبری:
دو اصلی که با حب اهل بیت(ع) تأثیر متقابل دارند، تولی و دوستی با دوستان خدا و تبری و بی‏زاری از دشمنان خدا می باشد. تولی و تبری محبت اهل بیت(ع) را در پی دارد.
/۳۱۳/

نظرات