مقدس بودن چیست و چه معنایی دارد که بعضی از امور مقدس باشند؟

مقدس بودن پاک بودن و منزه بودن از هر گونه پلیدی و آلودگی است.  البته پاکی از سنخ معنوی که ورای پاکی مادی است. و منشاء اصلی آن، خدای متعال است که از هر گونه عیب و نقص منزه است. که این تقدس به واسطه ارتباط با خدای متعال به امور دیگر سرایت می کند. از افراد مقدس تا مکان ها، زمان ها، عمل ها و تفکراتی که به خاطر ارتباط به خدای متعال منزه و مقدس شمرده می شوند.

وجود مقدسات در دین امری مسلم و قطعی است. و در قرآن آیات متعددی به آن اشاره می کند. از نام الهی تا لزوم تقدیس خدا و مکان ها و اشخاص مقدس و ...

 الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزيزِ الْحَكيمِ (۱ جمعه) و از هر عيب و نقصى مبرا، و عزيز و حكيم است.

إِذْ ناداهُ رَبُّهُ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً (۱۶ نازعات) در آن هنگام كه پروردگارش او را در سرزمين مقدّس «طوى» ندا داد.

وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَک (۳۰ بقره) فرشتگان گفتند: ما تسبيح و حمد تو را بجا مى‏ آوريم.

قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ (۱۰۲ نحل) بگو، روح القدس آن را از جانب پروردگارت بحقّ نازل كرده است.

به مقتضای طهارت امور مقدس انسان نیز باید آداب خاصی در مواجهه با آن را رعایت کند. از طهارت فیزیکی که ممنوعیت حضور شخص محتلم در مسجد و لزوم درآوردن کفش در سرزمین مقدس را شامل می شود تا آن جا که انسان برای جلوگیری از توهین و جسارت کفار به خدای سبحان؛ باید از تحریک احساسات آنها برای بی ادبی کردن پرهیز کند:

 فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً (۱۲طه) كفشهايت را بيرون آر، كه تو در سرزمين مقدّس «طوى» هست.

وَ لا تَسُبُّوا الَّذينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ (۱۰۸ انعام) (به معبود) كسانى كه غير خدا را مى ‏خوانند دشنام ندهيد، مبادا آنها (نيز) از روى (ظلم و) جهل، خدا را دشنام دهند.

رعایت تقدس مکان ها و زمان ها و ... می تواند موجب توجه بیشتر به خدای متعال باشد و انسان را از غفلت دور نماید. از همین رو مخالفان دین، به شدت با مقدسات مبارزه می کنند. و با یک دروغ و مغالطه می خواهند مقدس بودن امور را نفی کنند. به این شکل که ادعا می کنند بررسی عقلانی امور مقدس ممنوع است. حال آنکه هر مومنی در ابتدای دین داری اش باید مرکز تقدس را با بررسی عقلی بیابد و به توحید اذعان کند. و روشن است که ارزیابی امور مقدس ممنوع نیست. بلکه جسارت و رفتار ناپاک در مقابل آنها ممنوع است.

و در عمل نیز شاهد هستیم مخالفان مقدسات، اصرار دارند که باید حق تمسخر و استهزای همه چیز را داشته باشند! که روشن است هیچ عاقلی برای ارزیابی منطقی به استهزاء نیاز ندارد. و تمسخر، تنها نشانگر عجز و خباثت درونی شخصی است که آن را به کار می گیرد.

همچنین لازم است که توجه کنیم زندگی بشر هرگز خالی از امور مقدس نبوده است و انسان به دلیل وجود جنبه غیر جسمی اش، به مقدسات نیاز دارد. همان طور که برای جسم خود به پاک و تطهیر کننده هایی مثل آب نیاز دارد. از این رو آنچه مهم است، شناخت مقدسات حقیقی از مقدسات خرافی و مقابله با کسانی است که تلاش می کنند با نفی امور مقدس، خبث و پلیدی معنوی را برای بشر عادی بسازند.

نظرات