آیا تلقین برای میت فایده ای دارد؟

تلقین در چند مقطع صورت می گیرد. ۱-درآستانه مرگ ۲-هنگام به خاک سپاری ۳- بعد از خاک سپاری

تلقینی که در آستانه مرگ در روایات بیان شده، بدین صورت است:

« لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْكَرِیمُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ رَبِّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَ مَا فِیهِنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ وَ مَا تَحْتَهُنَّ وَ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِین‏[۱] یعنى هیچ معبودى نیست كه در خور پرستش باشد جز ذات واجب الوجودى كه مستجمع جمیع صفات كمالیّه و حلیم و بردبار و كریم است، نیست معبودى جز خداى یگانه بلند مرتبه و عظیم الشأن منزّه و پاك میدانم پروردگار آسمانهاى هفتگانه را و آنچه در آنهاست و آنچه در میان آنها و زیر آنها است و او پروردگار عرش عظیم است و درود بر فرستادگان الهى و حمد و ثنا مخصوص خداوند پروردگار عالمیان است».

و البته شایسته است که پس از توحید و نبوت، اسامی ائمه و شهادت به حقانیت آن ها را نیز در تلقین بیان کنیم.[۲]

این تلقین بسیار باارزش است تا جایی که می تواند شخص را وارد بهشت کند و خوف و ترس را از او دور کند.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود: مردگانتان را پیش از مرگ «لا إله إلّااللَّه» تلقین كنید، هر كس آخرین سخن زندگیش كلمه «لا إله الّا اللَّه» باشد داخل بهشت خواهد شد.[۳]

همچنین امیر المومنین (ع) در هنگام مرگ، به افراد تلقین می کردند و اگر مریض می توانست آن را بگوید، حضرت می فرمود: برو برای تو ترسی نیست.[۴]

البته توانایی بیان تلقینات برای همگان میسر نخواهد بود و گذشته انسان بر این مساله اثر می گذارد. در روایتی از پیامبر (ص) این مساله به نیکی دیده می شود:

امام صادق علیه السّلام فرمود: در زمان رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله مردى از اهل مدینه در حالت بیمارى كه با همان بیمارى از دنیا رفت زبانش گرفته و بسته شد رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله بر او وارد شد و باو فرمود: بگو: «لا إله إلا اللَّه» بیمار نتوانست بگوید، پیامبر (ص) دوباره این سخن را باو تكرار كرد و باز آن شخص نتوانست، در این هنگام زنى بالاى سر بیمار ایستاده بود رسول خدا (ص) باو فرمود: آیا این مرد مادرش زنده است؟ آن زن عرض كرد: آرى یا رسول اللَّه من مادر اویم، رسول خدا (ص) باو فرمود: آیا تو از او راضى هستى یا خیر؟ عرضكرد: نه تنها راضى نیستم بلكه از او خشمگین هم هستم، رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله بآن زن فرمود: من مایلم كه تو از او بگذرى و راضى و خشنود شوى عرضكرد: یا رسول اللَّه من براى خشنودى خاطر شما از او راضى شدم، پس پیامبر (ص) به بیمار فرمود: بگو «لا إله إلا اللَّه» و او گفت: «لا إله إلّا اللَّه»[۵]

و برای دیدن متن تلقین هنگام خاکسپاری می توانید به مساله ۶۲۸ رساله ها مراجع کنید. و درباره فایده به این مطلب اشاره شده است که تلقین سبب انصراف نکیر و منکر از سوال قبر می شود.[۶]

البته همانطور که در مرحله اول تلقین بیان شد، صرف تلقین برای هر کسی موثر نیست. و شخص باید قابلیتی داشته باشد که تلقین او موثر واقع شود.

[۱]. من لا یحضره الفقیه، ج‏۱، ص: ۱۳۲.
[۲]. من لا یحضره الفقیه، ج‏۱، ص: ۱۳۴، حدیث ۳۵۶.
[۳]. من لا یحضره الفقیه، ج‏۱، ص: ۱۳۲.
[۴]. الكافی، ج‏۳، ص: ۱۲۴.
[۵]. من لا یحضره الفقیه، ج‏۱، ص: ۱۳۲.
[۶]. منازل الاخره، شیخ عباس، ص ۳۸.