کلام و عقاید

عقل مادی چگونه می تواند خدای غیر مادی را بفهمد؟

عقل مادی

شهر سوال ـ محال بودن انطباع کبیر در صغیر: ما دریاهای عظیم، کوه های بزرگ، درختان تنومند و ... را درک می کنیم و علم به آنها در نزد ما موجود است. اگر این درک مادی باشد، هرگز نمی توانیم این امور عظیم را با اعضای مادی کوچک خود (مثل مغز) در یابیم. چگونه ممکن است دریایی به این عظمت در عناصر مادی وجود ما گنجانده شده باشد؟

آیا حیوانات در قیامت محشور می شوند؟

شهر سوال ـ «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ یَطیرُ بِجَناحَیْهِ إِلاَّ أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِی الْكِتابِ مِنْ شَیْ‏ءٍ ثُمَّ إِلى‏ رَبِّهِمْ یُحْشَرُونَ[انعام/۳۸] هیچ جنبنده ‏اى در زمین، و هیچ پرنده ‏اى كه با دو بال خود پرواز مى ‏كند، نیست مگر اینكه امتهایى همانند شما هستند. ما هیچ چیز را در این كتاب، فرو گذار نكردیم سپس همگى به سوى پروردگارشان محشور مى ‏گردند.»

ماهیت جنیان چیست؟

ماهیت جنیان

شهر سوال ـ علامه طباطبایی در تفسیر این دو آیه می فرماید: راغب در باره كلمه" سموم" گفته: باد داغى است كه اثر سمى دارد. ... و اگر در آیه مورد بحث مبدأ خلقت جن از نار سموم دانسته شده، با آیه سوره الرحمن كه آن را" مارجى از نار" نامیده و فرموده:" وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ مِنْ نارٍ" منافات ندارد، زیرا مارج از آتش، شعله‏ایست كه همراه دود باشد، پس دو آیه در مجموع مبدأ خلقت جن را باد سمومى (سمی) معرفى مى‏كند كه مشتعل گشته و به صورت مارجى از آتش در آمده. و نوع جن را از بادى بسیار داغ خلق كردیم كه از شدت داغى مشتعل گشته و آتش شده بود.[۱]

اگر شیوه خلفا صحیح نبود، چرا حضرت علی (ع) در زمان خلافت اصلاحی صورت نداد؟

حضرت علی (ع)

شهر سوال ـ و نیز اگر من از خمس سهم بستگان رسول خدا را می دادم که خداوند در مورد آن فرموده است که "اگر به خدا و آنچه بر بنده مان نازل کرده ایم ایمان آورده بودید در روز جدایی ( حق از باطل)، روزی که دو لشکر با یکدیگر ملاقات کردند ( و حق در مقابل باطل قرار گرفت در آن روز بعد از گرفتن غنایم خمس را پرداخت کنید).

آیا از معصوم یا معصومین (علیهم السلام) ترک اولایی گزارش شده است؟

معصومین

شهر سوال ـ ترک اولی، عملی است که مخالفت با دستورات الهی به شمار نمی آید. یعنی گناه و معصیت نیست. ولی بهترین عمل نیز نیست. و حتی اگر همان عمل توسط دیگری انجام می شد، چه بسا عمل نیک نیز به شمار می آمد. مثلا حضرت یونس ۳۳ سال برای تبلیغ دین الهی در میان قوم خود کوشش نمود، در حالی که تنها دو نفر دعوت او را پذیرفتند. این عمل قطعا صبر و استقامت بسیاری می خواهد و برای افرادی نظیر ما چه بسا اگر یک سوم آن را نیز انجام دهیم، دیگران ما را تشویق کنند. اما چون از حضرت یونس انتظار بیشتری وجود داشت، رها کردن قوم بعد از سی و سه سال، یک عمل زشت شمرده شده است.

چرا دین بر پایه وحی است؟ چرا عقل را ناقص معرفی می کنید؟

 پایه وحی

شهر سوال ـ قبل از هر چیز باید بگوییم با توجه به طیف مصادیق گسترده دین، نمی توانیم این سوال را به طور کلی جواب دهیم بنابراین جواب را بر مبنای دین اسلام بیان می کنیم که متبادر از دین در فرهنگ ما همان است.

چرا هر جا اسلام وارد شده، فقر و بدبختی و بیچارگی نیز به وجود آمده است؟

شهر سوال ـ این تصور با واقعیات تاریخی به هیچ وجه سازگاری ندارد. اسلام در ۱۴ قرن پیش در شبه جزیره عربستان، متولد شد، مکانی که تبعیدگاه ایران و روم بود و علیرغم تمایل شدید این دو امپراطوری برای کشور گشایی، هیچ کدام کاری به عربستان نداشتند. چون برای آن ارزشی قائل نبودند. در حالی که طی مدت کوتاهی بعد از اسلام، یک نظام منسجم حکومتی این شبه جزیره را در برگرفت و دو امپراطوری ایران و روم را نیز به تدریج در مقابل خود خاضع کرد!

آیا اجنه می توانند یک انسان را بکشند؟

شهر سوال ـ همانگونه که از اسم جن روشن است، موجودی پوشیده است که احوالش برای ما خیلی روشن نیست. و همین پوشیدگی باعث شده است که مطالب راست و دروغ و خرافات بسیار با یکدیگر، مخلوط شوند. در این موارد باید از اصول مسلم و روشن بهره گرفت. و در جزئیات همیشه این اصول را مد نظر داشت. مثل اینکه اصل جن وجود دارد و جنیان نیز مخلوقاتی مانند ما هستند که برای آزمایش الهی و عبودیت خلق شده اند.

آیا امامان دارای اسم اعظم بوده اند؟

اسم اعظم

شهر سوال ـ جابر از حضرت باقر علیه السّلام نقل كرد كه فرمود: اسم اعظم خدا هفتاد و سه حرف است در نزد آصف یك حرف از آنها بود بهمان یك حرف زبان گشود فاصله بین او و تخت بلقیس فرو رفت بعد با دست خود تخت بلقیس را گرفت بعد زمین بحال اول برگشت بسرعت یك چشم بهم زدن ولى در نزد ما هفتاد و دو حرف است و یك حرف اختصاص بخدا دارد كه در نزد خود او است جزء اسرار غیبى است‏.[۱]

دلیل توحید ذاتی و نبود هر گونه شریک برای خدا چیست؟

شهر سوال ـ دلایل متعددی می توان برای توحید ذاتی بیان کرد. که ما در ذیل به بعضی از آنها اشاره می کنیم. نکته ای که باید توجه کرد، اینکه: نقل احادیث یا آیات در نوشته زیر، به معنای نقلی بودن این دلایل نیست. بلکه اینها ادله عقلی هستند که توسط خدای متعال و ائمه برای دیگران بیان شده است. در واقع اگر به حدیث یا آیه بودن آنها، توجه نکنیم، از دلیل بودن آن ها چیزی کم نمی شود.

اگر شیعه راست می گوید، چرا قرآن نام امامان را ذکر نکرده تا امت گمراه نشوند؟

شهر سوال ـ قرآن بنا ندارد که برای هر بهانه جویی پاسخ داشته باشد. بلکه تنها راه را به طور روشن بیان می کند و بعد از تفصیل ، سخن را کافی می داند. و در این مساله نیز، حقیقت چنان روشن است که نیاز به بیان دیگری نبوده است.

شهادتین دو شهادت است! آیا عمل شیعه در لزوم شهادت به ولایت، بدعت نیست؟

تشیع

شهر سوال ـ اساس بدعت در شرع به این نكته باز مى‏ گردد كه چیزى را به عنوان یك امر شرعى به كار برند، در حالى كه براى مشروعیت آن، اصل یا ضابطه ‏اى در شرع وجود نداشته باشد؛ ولى هرگاه كارى را كه انسان به عنوان یك عمل دینى انجام مى ‏دهد، دلیل شرعى(به صورت خاص، یا كلّى و عام) بر مشروعیت آن وجود داشته باشد، آن عمل بدعت نخواهد بود.